Dầu nhớt động cơ là phân khúc quan trọng trong ngành công nghiệp dầu nhớt ở Việt Nam. Dầu nhớt động cơ chiếm 78% lượng tiêu thụ trong 425 KT dầu nhớt tiêu thụ năm 2020, theo IHSMarkit. Dầu nhớt động cơ gồm những phân khúc: HDEO ( xe tải nặng), PCMO (vận tải nhẹ và ô tô), MCO ( xe máy và mô tô).
Phân khúc dầu nhớt xe vận tải nặng ( Heavy Duty Diesel Engine Oil): Khuynh hướng
Sự bùng phát đại dịch và hậu quả đã đẩy các nền kinh tế toàn cầu vào bất ổn… Trong ngành công nghiệp dầu nhớt đặc biệt khó khăn với tất cả phân khúc. Dầu nhớt động cơ sụt giảm sản lượng, thị trường chuyển trọng tâm trở lại những mục tiêu cơ bản. Ngành khoa học bôi trơn được đề cao: nghiên cứu sản phẩm hiệu suất cao với kỹ thuật khắc khe.
HDEO (dầu nhớt xe vận tải nặng) được chế tạo để bảo vệ động cơ diesel. Trong một loạt các ứng dụng động cơ on-road và off-road (máy móc cơ giới). Dầu nhớt xe vận tải, động cơ phải chịu điều kiện khắc nghiệt nhất mà không giới hạn hiệu suất, tính bền bỉ.
Các yêu cầu về chống ô xy hoá
Với các phương tiện hoạt động liên tục, động cơ nóng hơn và kéo dài hơn so với trước đây. Nên việc cải thiện hiệu quả, giảm thiểu thời gian chết là điều bắt buộc đối với nhà khai thác. Do đó, việc lựa chọn đúng chất bôi trơn để có khả năng kiểm soát oxy hóa. Đồng thời bảo vệ chống mài mòn tối đa là điều quan trọng nhất.
Thật vậy, khách hàng đang yêu cầu dầu nhớt xe vận tải với khoảng thời gian thay dầu (ODI) kéo dài. Cũng như mức hiệu suất cao hơn để bảo vệ động cơ tốt hơn. Để có thể kéo dài thời gian thay dầu lên đến 40 ngàn hay 80 ngàn km như một số khuyến nghị của OEMs (nhà chế tạo động cơ) thì dầu nhớt phải kiểm soát được quá trình oxy hoá.
Các tiên đề về chống mài mòn
Bảo vệ mài mòn là chìa khóa. Người dùng cuối mua xe tải muốn tuổi thọ và độ tin cậy từ xe. Họ muốn dầu nhớt xe vận tải sử dụng thực hiện theo các yêu cầu được chỉ định bởi các OEM. Các bảo hành phải được cam kết cũng như động cơ của họ. Nhưng hiện nay rất ít OEMs đưa ra các khuyến nghị về ODI tại một số thị trường. Vần đề liên quan đến thói quen lái xe, đường xá, và cả chất lượng nhiên liệu. Thêm vào đó, các trạm bảo dưỡng luôn mong muốn khách hàng chi tiêu càng nhiều cho việc thay dầu nhớt và một số phụ trợ đi kèm để tăng lợi nhuận.
Được thúc đẩy bởi áp lực môi trường và luật, phân khúc HDEO đã chứng kiến sự thúc đẩy đối với API CK-4, cũng như API FA-4 và các loại dầu có độ nhớt thấp hơn. Đáng chú ý là sự thay đổi từ 15W- 40 sang 10W-30 và, trong một số trường hợp, 5W-30.
Các OEM đã phải thay đổi phần cứng trong thập kỷ qua, rất nhiều thay đổi bộ lọc khí thải. Thiết bị sau xử lý đang giúp làm sạch khí thải hơn. Một trong những cách ngành dầu nhớt giúp đỡ OEMs từ quan điểm bôi trơn là độ nhớt thấp.
Các yêu cầu thực tế về sử dụng dầu nhớt động cơ có độ nhớt thấp.
Ở Bắc Mỹ, khoảng 70% thị trường vẫn đang sử dụng dầu nhớt xe vận tải 15W-40. Hầu hết các OEM khuyến nghị dầu nhớt động cơ 10W-30 API CJ-4 hoặc CK-4 trong hơn một thập kỷ qua. Tuy nhiên, ít người sử dụng các sản phẩm có độ nhớt thấp API FA-4, giới thiệu cuối năm 2016. Người dùng cuối đang dần bắt đầu nhận ra những lợi ích liên quan của việc chuyển đổi. Chẳng hạn như tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn và SAE 10W-30 CJ-4 / CK-4 đã phát triển nhanh chóng trong 10 năm qua. Nhưng dường như vẫn có một số lực cản đối với sự thay đổi.
Nhiều nhà quản lý đội xe cảm thấy độ nhớt thấp hơn có thể không bảo vệ động cơ từ quan điểm mài mòn. Điều đó có nghĩa là sự hấp thụ đối với các sản phẩm có độ nhớt thấp không lớn. Nên không phải mọi OEM thậm chí đã áp dụng chúng. Ví dụ, xe công trình, với thiết bị xây dựng và khai thác mỏ, máy trộn xi măng, xe chở rác, v.v., những động cơ này vẫn chủ yếu sử dụng SAE 15W-40.
Hầu hết các đội xe/tàu đều có cả động cơ cũ và mới. Một loại dầu có độ nhớt thấp như FA-4 không có khả năng tương thích ngược thông qua API. Chỉ có khả năng phục vụ trở lại hạn chế từ một OEM. Các đội xe/tàu thích tồn kho một loại dầu có khả năng quản lý bảo trì cho tất cả các thiết bị của họ. Điều này cũng cản trở việc chấp nhận các loại dầu mới.
Lợi ích của dầu nhớt xe vận tải HDEO có độ nhớt thấp.
Theo nghiên cứu độc lập về dầu nhớt động cơ có độ nhớt thấp từ Hội đồng Hiệu quả Vận tải Bắc Mỹ (NACFE). Cho thấy việc thay đổi từ dầu 15W-40 CK-4 sang 10W-30 hoặc 5W-30, giúp tiết kiệm nhiên liệu 0,5% -1,5%.
Kết quả thực sự mạnh mẽ và cho thấy bất kỳ đội xe/tàu nào chạy 15W-40 thực hiện bước nhảy lên FA-4 có thể tiết kiệm gần 2,0% -2,2%. Điều đó có nghĩa là tiết kiệm được rất nhiều tiền khi xem xét số km họ lái xe mỗi năm.
Các yêu cầu kỹ thuật về dầu nhớt động cơ độ nhớt thấp.
Tuy nhiên để sử dụng dầu nhớt có độ nhớt thấp như API FA-4 thì cần thiết thử nghiệm nhiều chỉ tiêu. Đồng thời dũng cảm thay thế cả động cơ (thế hệ mới) cho phù hợp. Các OEM đã xác định một số tiêu chí chính để giúp chuyển đổi trong những năm tới. Chúng bao gồm tăng độ ổn định oxy hóa. Bảo vệ chống mài mòn tốt hơn và nhiệt độ cao. Độ nhớt (HTHS) thấp hơn 2,6 cP, tương đương với dầu 0W- 20. Hoặc bằng cấp độ nhớt của xe khách – đang được sử dụng trong thị trường xe thương mại PCMO. Các OEM tin rằng điều này sẽ không chỉ có lợi cho động cơ mà còn mang tương thích cao với các thiết bị xử lý khí thải.
Đã có rất nhiều tranh luận trong năm qua hoặc lâu hơn về thử nghiệm. Liệu có các thử nghiệm động cơ phù hợp để chứng minh thêm khả năng bảo vệ chống mài mòn với các loại dầu này hay không. Có phải chúng cung cấp khả năng kiểm soát oxy hóa tốt hơn?
Quan điểm sử dụng dầu nhớt HDEO có độ nhớt thấp ở Việt Nam.
Tại Việt Nam, có rất ít đội xe thương mại và xe tải được trang bị mới theo tiêu chuẩn. Động cơ này có thể sử dụng dầu nhớt động cơ thiết kiệm nhiên liệu như API FA-4. Nên hầu như sử dụng dầu nhớt có độ nhớt SAE 20W50 và 15W40, một ít 10W30 cho dòng xe thương mại và xe bán tải. Thị trường có chưa đến 100 ngàn xe “sang” được đăng ký lần đầu và đăng ký lại từ năm 2019-2022 (theo vnexpress.net). Dầu nhớt độ nhớt thấp API FA-4 hay tương đương SAE 0W-20 có thể chỉ phù hợp với khoảng 10 ngàn xe lai Hybrid hiện đang lưu hành tại Việt nam. Một phân khúc quá “hẹp”!
Theo ESKA Singapore, 2-7-2023
Bài viết có sử dụng tư tiệu từ internet.
