Tháng chạp có nhiều háo hức vì gần tết, áp lực tiền nong, nợ nần rồi cũng cuốn theo những ngày tất bật cuối năm, nhưng sau tết là đối mặt với…tháng giêng!
Tháng giêng ở phương nam là tâm điểm của mùa nắng. Cây khế già ngoài sân rủ lá vì thiếu nước, lá cuốn theo gió, khô khốc. Chế Thường ngày hai bửa quét sân. Tiếng chổi lá dừa trên nền xi măng thô rám nghe nặng lòng. Từ hồi mấy hãng xưởng trên Sài Gòn sa thải công nhân, chế Thường mất việc, dắt díu mấy đứa nhỏ về quê, miệt xứ Giành Hào. Cũng may, ở quê còn có cái chòi lá, gọi là nhà. Chế còn chồng chạy xe “gáp” trên Sài Gòn, cày từ trong tết dư mấy triệu, giờ cũng hết. Qua tết nó cũng bỏ Chế luôn rồi, cũng phải, nuôi 4 miệng ăn, sao nuôi nỗi! Nghe nói cây khế lão này giá được vài chụp triệu, mai Chế nhờ người hỏi bán. Tiếc rằng cây khế từ hồi chồng trước của Chế còn sống, chăm bón tỉa cành…Mà thôi, Chế sẽ xin đi làm “công nhật” kiếm tiền nuôi xấp nhỏ…
Tháng giêng ngồi nghe tiếng… thở dài! Hồi 26, tháng chạp, tiệm hót tóc Minh Hiệp trả lại mặt bằng. Anh Hiệp, chủ quán, thanh lý đồ đạc, giữ lại 2 cái ghế cắt tóc chuyển về quê tận Hồng ngự, Đồng tháp. Người ở quê nghe có thợ Sài gòn về, kéo nhau đi cắt thử tay nghề. “Dân ruộng, làm vườn cần chi đẹp trai?”, mấy bà chế ở nhà nói vậy! Nên vài ba bửa cái quán mở trước nhà Hiệp cũng vắng teo. Tháng giêng ngồi nghe lòng rối bời…Sống tha hương ở Sài Gòn cũng 25 năm, khi về quê chỉ còn 2 cái ghế, bộ đồ nghề và vài triệu đồng trong túi. Ai nói đất Sài Gòn dễ sống, dễ lập nghiệp?
Dân Sài Gòn ngộ! Nhà cao cửa rộng có mặt bằng cho thuê. Dù đóng cửa treo bảng cả năm chớ không chịu giảm giá. Chắc họ có của ăn cửa để. Năm suy thoái kinh tế, Sài Gòn bị nặng nhất. Ảnh hưởng nhất là tầng lớp lao động ngoại tỉnh lên đây làm việc, cũng gọi là đi làm mướn như dưới quê. Sài Gòn giờ không còn đông như hồi xưa. Đường phố cũng thoáng đãng hơn vì nhiều cửa tiệm đóng, trả mặt bằng, nhất là sau vụ công an “thổi” nồng độ cồn quá xá! Cái sinh khí của Sài Gòn là phố xá, hàng quá tấp nập. Đi đâu ghé Sài Gòn là alo bạn bè bù khú lề đường, bình dân. Sài Gòn náo nhiệt và cái chốn hào sảng là vậy. Nhưng nay đỡ nhiều rồi!
Tháng giêng ngồi nhìn ra cửa, hàng cây so đũa trổ bông trắng muốt. Mùa nước kiệt, mùi sình non theo từng đợt gió chướng mang vị tanh của đám lục bình chết rục bên bờ. Từ hồi mấy quán nhậu đóng cửa, Thanh mất việc làm, về tá túc nhà tía má. Cũng may năm nay lúa được giá, Tía thuê 3 mẫu ruộng làm dư chút ít. Nhưng không đủ tiền trang trải cho Thanh học tiếp đại học. Ngày 2 bửa nước lớn, ròng lững lờ… kinh xáng Xà No kéo dài tới tận Kiên Giang. Nghe nói mặn xâm nhập vô tới Gò Quao, Giồng Riềng… Đêm Tía thở dài! Lúa đang trổ đồng, gặp mặn bông không kết hạt, lấy đâu tiền trả tiền thuê đất? Hồi trước 3 mẫu này của ông nội để lại. Ba anh em Thanh mỗi đứa mỗi lần lên Sài Gòn, Tía lại bán mỗi mẫu. Giờ Tía lại đi làm thuê trên chính miếng ruộng nhà mình. Cuộc sống khó thở quá..! Mai Thanh lên Cần Thơ kiếm gì làm đỡ…
Tháng giêng, An ngồi uống bia ở quán cóc bên hồ Bún Sáng- Cần Thơ! Trăng đẹp nhất ở phương Nam vào rằm tháng Giêng. Trời trong, trăng tròn vằn vặt, sáng lung linh mặt hồ. Bên kia hồ, đèn xanh đèn đỏ nhấp nháy, đêm đô thị sống động với áo xanh áo đỏ nép từng góc phố. Hiệp bán cái nhà bên Hồng Ngự qua đây mở cái quán nhỏ, ngày hót tóc, chiều bán thêm mồi nhậu và bia. Chế Thường thì nấu bếp, Thanh chạy việc phục vụ. Ba mảnh đời tha hương từng lưu lạc Sài Gòn, gặp nhau ở đây. Mỗi người kể một câu chuyện của mình… Chuyện nào cũng buồn! Bất giác trong cơn chếnh choáng, An nghĩ thầm:” Sài Gòn đâu dành cho người nghèo! May mà mình vẫn còn công việc ở đó! Tháng giêng Sếp nói có nhiều việc phải làm…“. Chim ăn đêm sà xuống mặt hồ bắt mồi làm nước xao động, trăng lung linh như cười…!
Tháng giêng, tháng bắt đầu mùa gieo hạt, ở quê An!
Theo ESKA Singapore, 5-02-2024
