Tụt áp trong động cơ là một trong trong hiện tượng không thường gặp. Nhưng khi đèn áp suất dầu của xe bật sáng hoặc đồng hồ đo áp suất báo chỉ số thấp hơn bình thường. Nó có thể báo hiệu một vấn đề lớn, liệu vấn đề này có liên quan đến dầu nhớt?
Tại sao áp suất dầu lại quan trọng?
Hệ thống bôi trơn của động cơ về cơ bản được hình thành bởi máy bơm, bộ lọc dầu, ống dẫn mao mạch và các thành phần chi tiết của máy, động cơ. Áp suất trong hệ thống được tạo ra bởi trở lực mà dầu phải vượt qua trong các mạch dẫn để đến được các vị trí bôi trơn. Một máy bơm được sử dụng để cưỡng bức dầu nhớt chảy qua hệ thống. Khi một động cơ đang trong giai đoạn thiết kế, máy bơm dầu nhớt cũng được tính toán. Cần tạo áp suất, lưu lượng cần thiết để dầu nhớt lưu thông đến vị trí bôi trơn xa nhất.
Khi áp suất dầu thấp, hiển nhiên hiểu là cái gì đó không hoạt động đúng!. Cũng có nghĩa là có khả năng lưu lượng nhớt không đủ di chuyển qua hệ thống. Việc thiếu dầu nhớt bôi trơn sẽ dẫn đến tiếp xúc giữa các bề mặt kim loại và gây hỏng máy. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình huống, động cơ có thể bị hỏng trong thời gian ngắn. Việc sửa chữa cũng có thể tốn kém, và hầu hết các động cơ cần phải được thay thế.
Hậu quả của việc “tụt áp”
Giảm công suất: Khi động cơ bị tụt áp, nó không thể tạo ra lực cần thiết để đốt cháy hiệu quả. Điều này dẫn đến giảm công suất, khiến xe/ tàu cảm thấy chậm chạp và không phản hồi.
Hiệu quả nhiên liệu kém: Với áp suất thấp, động cơ phải vật lộn để đốt cháy nhiên liệu hiệu quả. Điều này dẫn đến tăng mức tiêu thụ nhiên liệu.
Tăng lượng khí thải: Quá trình đốt cháy không hiệu quả cũng có thể dẫn đến lượng khí thải cao hơn. Gây hại về kinh tế và môi trường.
Quá nóng: Mất áp suất động cơ có thể làm gián đoạn hệ thống làm mát. Hiện tượng quá nhiệt và có khả năng hư hỏng hay xảy ra.
Ảnh hưởng của độ nhớt
Độ nhớt ảnh hưởng đến áp suất dầu. Thực nghiệm đơn giản, nếu đổ dầu nhớt lên một bề mặt nghiêng, nó sẽ chảy xuống dốc do lực hấp dẫn. Độ nhớt càng cao, dầu nhớt sẽ chảy càng chậm. Do đó, độ nhớt có thể được định nghĩa là khả năng chống dòng chảy. Độ nhớt của chất bôi trơn thay đổi theo nhiệt độ, giảm khi nhiệt độ tăng và tăng khi nhiệt độ giảm. Độ nhớt của dầu động cơ sẽ phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường trong quá trình khởi động cũng như nhiệt độ hoạt động bình thường của động cơ.
Hầu hết các chủ xe đều quen thuộc với các cấp độ nhớt do tổ chức SAE phát triển, chẳng hạn như SAE 10W-30, SAE 15W-40, v.v. Các tiêu chuẩn này, dựa trên các hệ thống được chuẩn hoá. Một loại SAE, chẳng hạn như SAE 20W-50, không có giá trị độ nhớt duy nhất mà là một khoảng độ nhớt (độ nhớt động học:16,3-21,9 cSt, ở 100oC). Biểu thị một phạm vi độ nhớt với giới hạn tối thiểu và tối đa.
Các nhà sản xuất dầu nhớt có quyền tự do pha chế sản phẩm trong phạm vi độ nhớt được chấp nhận cho một loại cụ thể, như ví dụ trên.
Lý do áp suất dầu thấp, tụt áp trong động cơ.
Áp suất dầu trong động cơ có thể thấp vì một số lý do. Khi đồng hồ đo áp suất phát hiện áp suất dầu thấp, hãy lưu ý rằng nó có thể là thật hoặc chỉ là kết quả đọc không chính xác. Trong mọi trường hợp, nó giúp hiểu một số nguyên nhân phổ biến nhất.
1. Không đủ dầu trong động cơ
Ngay cả khi lượng dầu bôi trơn chính xác đã được thêm vào trong quá trình thay dầu. Dầu có thể bị tiêu thụ quá mức do bay hơi. Dầu bị cháy do vòng piston bị mòn và rò rỉ qua vòng đệm. Dầu nhớt tiêu hao dầu nhiều khi động cơ cũ đi, vì vậy kiểm tra mức dầu và nạp đầy có thể là một giải pháp đơn giản. Tuy nhiên, nếu rò rỉ rõ ràng bên ngoài động cơ hoặc phát hiện có giọt dầu dưới chỗ đậu xe, bộ phận rò rỉ nên được khắc phục càng sớm càng tốt.
Khi động cơ cũ, nó sẽ đốt cháy nhiều dầu hơn. Khi động cơ tiêu thụ một lít dầu mỗi 2.000-3.000 kms, việc đại tu là cần thiết. Nếu khoảng thời gian thay dầu bị kéo dài quá mức, mức dầu có thể khá thấp, ngay cả khi động cơ không cũ lắm do hiện tượng dầu bay hơi hay tạo bùn. Do đó, hãy tuân theo các khoảng thời gian thay dầu thích hợp và kiểm tra mức dầu định kỳ.
2. Độ nhớt quá cao hoặc thấp
Khi độ nhớt của dầu quá thấp hoặc cao, nó có thể được phát hiện “tụt áp” trong quá trình cung cấp dầu cho động cơ. Độ nhớt thấp tạo ra ít lực cản hơn để chảy qua các đường dẫn được cho là áp suất thấp hơn bởi đồng hồ đo áp suất hoặc cảm biến.
Độ nhớt quá cao có thể tạo ra lực cản lớn hơn từ dầu được bơm, dẫn đến thiếu dầu bôi trơn trong hệ thống và do đó áp suất thấp hơn.
Trong động cơ, độ nhớt của dầu bị ảnh hưởng bởi độ nhớt của chất bôi trơn ban đầu được chọn, nhiệt độ hoạt động, sự phân hủy các chất phụ gia cải thiện chỉ số độ nhớt và sự hiện diện của các chất gây ô nhiễm như glycol và bồ hóng. Sổ tay hướng dẫn sử dụng xe chỉ định các cấp độ nhớt được khuyến nghị theo thiết kế phù hợp với nhiệt độ môi trường xung quanh nơi xe hoạt động.
Lựa chọn độ nhớt cao hơn có thể là một mối quan tâm, đặc biệt là đối với các động cơ khởi động trong thời tiết lạnh. Độngcơ khởi động phát tiếng ồn nhiều hơn và đôi khi có tiếng “khua lọc cọc” của bộ cam truyền động khi nhớt chưa bơm lên kịp.
Độ nhớt thấp có thể là kết quả của nhiều yếu tố, chẳng hạn như pha loãng nhiên liệu. Hiện tượng nhiên liệu cháy không hết ở buồng đốt lọt vào cac-te chứa nhớt. Lựa chọn độ nhớt của dầu bôi trơn không chính xác hoặc cũng do nhiệt độ quá cao do quá tải hoặc lỗi hệ thống làm mát (quạt hoặc nước mát).
3. Áp suất thấp rõ ràng
Trong động cơ diesel, đồng hồ đo áp suất thường báo áp suất thời gian thực. Một số hãng sản xuất dầu bôi trơn có độ nhớt thấp nhưng vẫn nằm trong phạm vi của loại SAE quy định.
Độ nhớt thấp hơn mang lại tính lưu động tốt hơn thông qua các hệ thống bôi trơn. Tuy nhiên, có thể dẫn đến áp suất thấp hơn trong đồng hồ đo áp suất. Nếu áp suất nằm trong phạm vi bình thường, không có lý do gì để lo lắng. Cũng có thể thấy rằng một số loại dầu động cơ tạo ra áp suất cao hơn những loại khác. Do đó, độ nhớt ảnh hưởng đến áp suất tuỳ theo từng hãng sản suất.
Một số nguyên nhân do động cơ.
1. Hao mòn động cơ
Nguyên nhân có thể gây ra áp suất thấp là do vòng bi động cơ bị mòn, đặc biệt nếu động cơ có quãng đường đi được rất cao. Hao mòn quá mức làm giảm hạn chế dòng chảy ban đầu, do đó làm giảm áp suất. Nếu đây là trường hợp, động cơ có thể sẽ cần phải được sửa chữa lại hoặc thay thế.
2. Đồng hồ đo áp suất dầu bị lỗi
Nếu đèn cảnh báo áp suất dầu bật sáng nhưng bạn đã xác nhận rằng mức dầu là chính xác và động cơ đang chạy bình thường không có tiếng ồn bất thường hoặc nhiệt độ cao, vấn đề có thể là bộ phận cảm biến bị lỗi.
Bạn có thể muốn kiểm tra áp suất dầu bằng máy đo. Nếu áp suất bình thường, chỉ cần thay thế cảm biến áp suất dầu. Tuy nhiên, nếu đèn cảnh báo hoặc chỉ số đồng hồ đo thấp tiếp tục sau khi thay thế cảm biến, vấn đề có thể là do bơm dầu không tốt.
3. Bơm nhớt bị mòn
Nếu mức dầu trên que thăm dầu ở mức bình thường nhưng động cơ chạy ồn ào, bơm có thể bị mòn. Một máy bơm bị mòn không thể tạo ra áp suất cần thiết do rò rỉ bên trong. Dừng động cơ cho đến khi sự cố có thể được khắc phục. Thay thế máy bơm sẽ là cần thiết.
4. Bộ lọc nhớt bị tắc.
Trong hệ thống tuần hoàn nhớt, đồng hồ đo áp suất được lắp đặt sau bộ lọc. Nếu bộ lọc bị tắc với các chất gây ô nhiễm và van bypass không hoạt động chính xác, nó có thể dẫn đến thiếu nhớt bôi trơn.
Một bộ lọc bị tắc thường là kết quả của một loại dầu sử dụng quá lâu. Nó cũng có thể được gây ra bởi ô nhiễm nước và / hoặc bồ hóng. Nước thường đến từ rò rỉ hệ thống làm mát, trong khi bồ hóng quá mức có thể là kết quả của quá trình đốt cháy kém. Nếu van bypass không hoạt động bình thường, bộ lọc bị lỗi có thể là nguyên nhân.
Biện pháp giảm nguy cơ tụt áp trong động cơ.
Để giảm nguy cơ áp suất dầu thấp trong động cơ, thay nhớt và lọc theo đúng khoảng thời gian. Ngoài ra, sử dụng dầu bôi trơn chất lượng cao. Chọn độ nhớt phù hợp và tiêu chuẩn chất lượng API phù hợp trong hướng dẫn sử dụng động cơ / xe.
Hãy chắc chắn kiểm tra mức dầu định kỳ. Kiểm tra động cơ (và sàn nhà để xe) xem có rò rỉ không. Ngoài ra, quan sát khói xanh phát ra từ ống xả, đặc biệt là với động cơ quãng đường dài. Đó là hiện tượng dầu nhớt bị cháy. Phân tích dầu theo định kỳ để xác định tình trạng của dầu và máy móc sẽ là dự đoán / chủ động tốt nhất.
Hiện tượng tụt áp trong động cơ do nhớt?
Có hay không hiện tượng tụt áp trong động cơ do nhớt? Câu trả lời là có! Sử dụng dầu nhớt có tiêu chuẩn rõ ràng và phù hợp sẽ khắc phục được hiện tượng này. Tuy nhiên, việc “tụt áp” bao gồm rất nhiều nguyên nhân như phân tích trên. Nguyên nhân về nhớt chỉ có thể là nhớt không có màng bôi trơn bền. Hay không đúng khuyến nghị của nhà sản xuất máy (OEMs). Màng bôi trơn mỏng quá có thể tiết kiệm nhiên liệu (độ nhớt thấp). Nhưng hay bị phá vỡ chế độ bôi trơn thuỷ tĩnh lý tưởng. Màng bôi trơn dày quá có thể “duy trì áp suất” nhưng động cơ có sức ỳ. Hiện tượng ô xy hoá dầu nhớt nhanh xảy ra, do công thức chứa nhiều phụ gia có EPDM (tăng chỉ số độ nhớt-VII).
Một số nguyên cứu của ESKA chỉ ra rằng, tuỳ theo tốc độ của động cơ mà chọn độ nhớt và màng bôi trơn (HTHS) phù hợp. Động cơ off-road khác với động cơ xe tải, và cũng khác nhau đối với động cơ tàu đánh cá.
Xem thêm:
Dầu nhớt động cơ tàu cá ở Việt nam ?
Dầu nhớt xe đầu kéo Mỹ (Phần 1)
Dầu nhớt cho xe tải Trung quốc. (Phần 3)
Theo ESKA Singapore, ngày 5-8-2024
