Những ngày cuối năm không như thông lệ: ngồi tìm tòi, lục lọi những con số thống kê trong năm, tăng trưởng GDP bao nhiêu, chỉ số công nghiệp, vận tải, xây dựng tăng trưởng bao nhiêu so với năm rồi?. Bao nhiêu ngàn doanh nghiệp đóng cửa rời bỏ cuộc chơi, bao nhiêu ngàn người lao động quy cố hương bỏ lại thị thành với bao công việc bộn bề…? Nhiều câu hỏi để mưu cầu thấu hiểu nền kinh tế đang vận hành theo cách thức có thể quán chiếu vào công việc kinh doanh của người viết hay không? Có theo kịp sự thay đổi trên khắp mọi lãnh vực của đời sống hay không?…

Đó là những năm trước!. Năm nay, bước qua một năm 2022..

Nắng.

Trước ngày Đông chí, rơi vào khoảng cuối tháng 12 theo dương lịch, gió tín phong mang nồm ẩm thổi từ biển vào đất liền mang mưa ở miền Bắc, nhưng ngược lại mang vị mặn gắt ở miền Nam. Nắng ngày càng gắt kéo dài qua hết tháng 4 thì gió mùa tây nam thổi theo hướng ngược lại…

Khi sương giá ngày heo may buổi sáng tan đi, ngồi café Bờ Hồ nhìn nắng vàng ươm vào độ giữa trưa nghiên dài trên tháp, đổ trên cây gạo già trơ lá ven bờ. Dọc công viên Lê Thái Tổ vắng lặng khách bộ hành, đường phố chậm rãi… Một năm không bình thường như mọi năm. Nhưng nắng vẫn vàng như năm cũ, gió lạnh vẫn mơn man khi thời gian vẫn chậm rãi trôi đi…Có những điều giản dị nhưng bất biến, có những toan tính nghĩ suy nhưng là tạm bợ, cuộc đời con người dường như vậy, chìm đắm, quay cuồng trong tìm kiếm mông lung. Thế nhân bảo rong chơi trong cuộc đời, tự hỏi lòng mình có được?

“Mẹ ơi hoa cúc hoa mai nở rồi, đời con giờ đây đang còn lênh đênh, đèo cao gió lộng ngày đêm bạt ngàn” …lời bài hát từ ca sĩ Duy Khánh xưa trên chuyến xe rong đuổi theo dọc dài đất nước, không phải là người chinh nhân ngày trước, nhưng là tâm trạng của đa số người lao động tha hương.

Khoảng 70% dân số Việt nam sống ở nông thôn và hoạt động nông nghiệp là chủ yếu, trong đó tỷ lệ người dân rời bỏ làng mạc đến thành thị lao động tự do hay làm việc trong các hãng xưởng ở các trung tâm công nghiệp tập trung chiếm phần lớn người còn trong tuổi lao động. Thế nhưng, năm 2021 có sự điều chỉnh ngược lại: hơn 2,2 triệu dân hay người lao động di cư trở lại nông thôn vì đại địch Covid-19 và cũng vì những khó khăn gây nên bởi “bài học ứng xử” trước dịch bệnh của chính quyền địa phương, đặc biệt là tại các thành phố lớn.\

Bên dòng sông Trẹm.

Những ngày cuối năm, dự án cống ngăn mặn Cái Lớn-Cái Bé vận hành thử nghiệm, nước sông như ngừng chảy…Cả vùng U Minh Thượng, miệt Thứ… trước đây ảnh hưởng chế độ nước bán nhật triều, ngày 2 bận nước lên xuống…con tôm con cua trong ao, trong vuông còn được thay nước mát hàng ngày, cả vùng này một bên nước lợ nuôi thủy sản, một bên là lõi lúa kéo dài qua tận Hậu Giang, Bạc Liêu, Cà Mau…ngăn cách bởi con sông Trẹm nổi tiếng. Như câu chuyện tình ngang trái của Triệu Vĩ và Mỹ Lan vì không môn đăng hộ đối đã bị gia đình Triệu Vĩ ngăn cản nên mối lương duyên của họ lại trở thành nghiệt duyên bởi chính người mẹ cổ hủ của Triệu Vĩ, đã lấy đi không biết bao nhiêu nước mắt của người đọc (tiểu thuyết Bên dòng sông Trẹm của tác giả Dương Hà).

Vùng đồng bằng sông Cửu Long thường đối mặt với tình trạng hạn hán, xâm ngập mặn lớn gây ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động sản xuất và đời sống của gần 20 triệu người dân trong vùng. Tác động của các công trình thủy lợi ngăn mặn xâm nhập vào đất liền là có lợi thấy trước mắt nhưng theo các chuyên gia thì chính các công trình này làm hoang hóa đất đai và gây nên sự ô nhiễm diện rộng trên cả toàn bán đảo Cà Mau…chiếm ¼ diện tích và dân số của cả vùng đồng bằng vì nước sinh hoạt và từ các nhà máy sản xuất không tiêu thoát dồn ứ trong vùng được ngăn mặn.

Nắng phương Nam cháy rát khác cái hanh hao, vàng vọt của nắng phương Bắc, thời tiết ngày càng khắc nghiệt do bàn tay con người cứ dời non lấp biển cải tạo ý trời. Xưa mưa thuận gió hòa, ngày con nước lớn nước ròng theo dòng kênh tắm tưới ruộng đồng xanh tươi, chỗ thì con nước lợ nuôi dưỡng những bãi bồi nơi con tôm con cá sinh sống… Nói cua Cà Mau nổi tiếng là vậy.!

Bên cây lúa, bên con tôm, ngăn cách bởi dòng sông Trẹm…Giờ đây?

 Còn tiếp…

 Theo Eska Singapore.

Giữa lúc giá dầu tăng nhanh, biến thể Omicron lại xuất hiện khiến nhu cầu chùng xuống do các nước gia tăng áp đặt các biện pháp hạn chế đi lại, tạo điều kiện cho các nguồn cung có cơ hội củng cố vùng đệm dự trữ. Bên cạnh đó, các nước như Mỹ, Canada và Brazil đang tận dụng giá dầu cao để tăng sản lượng, vì vậy, một số nhà phân tích nhận định thị trường dầu trong năm 2022 sẽ cân bằng hơn

Nhưng các nhà phân tích khác cho rằng giá dầu sẽ vượt ngưỡng 100 đô la/thùng nhờ nhu cầu phục hồi mạnh mẽ hơn trong năm mới, khiến nguồn cung không theo kịp.

Omicron không tác động nhiều đến nhu cầu

Giá dầu tăng trong phần lớn thời gian trong năm 2011 nhờ nhu cầu tăng mạnh khi nền kinh tế toàn cầu tái mở cửa. Giá dầu Brent đã tăng hơn 50% trong năm ngoái, lên mức 77,86 đô la/thùng.

Giá dầu tăng giúp các tập đoàn dầu khí như Exxon Mobil và Chevron của Mỹ lãi lớn, nhưng khiến người lái xe ở nước này “méo mặt”. Giá xăng trung bình tại Mỹ đã tăng lên mức 3,29 đô la/gallon (3,78 lít) so với mức 2,25 đô la cách đây một năm. Năng lượng đóng góp lớn nhất cho mức tăng chỉ số tiêu dùng của Mỹ trong mùa thu vừa qua, khiến Tổng thống Joe Biden phải ra lệnh bán dầu từ kho dự trữ chiến lược quốc gia nhằm kiềm chế lạm phát.

Giá dầu thô trên thị trường thế giới tăng lên các mức cao nhất kể từ năm 2014 trước khi các chính phủ triển khai các biện pháp hạn chế đi lại để ngăn chặn biến thể Omicron vào cuối tháng 11. Kể từ đó, thị trường dầu rung lắc dữ dội, với giá dầu Brent có lúc bị đạp xuống mức 65 đô la/thùng, giảm sâu so với mức đỉnh gần đây, 87 đô la/thùng được thiết lập trong tháng 10. Giờ đây các nhà giao dịch đầu phải đau đầu trả lời hai câu hỏi: Liệu Omicron có phá hỏng quỹ đạo tăng của giá dầu? Hay liệu nhu cầu dầu sẽ lại được xung lực tăng và có thể kiểm tra năng lực cung ứng dầu của thế giới?

Theo Cơ quan Năng lượng quốc tế (EIA), thế giới vẫn đang sử dụng ít dầu hơn so với trước đại dịch, tiêu thụ khoảng 96,2 triệu thùng/ngày trong năm nay. Nhưng nhu cầu dầu đang tăng nhanh hơn sản lượng khai thác, vì vậy, EIA cho rằng nhu cầu sẽ đạt mức trước đại dịch, hơn 100 triệu thùng/ngày vào quí 3-2022.

Giới phân tích và giao dịch hàng hóa năng lượng nhận định Omicron sẽ không gây ra cú sốc đối với giá dầu giống như vào thời kỳ phong tỏa đầu tiên sau để kiểm soát Covid-19, khiến giá dầu thô kỳ hạn ở Mỹ rơi xuống mức âm trong thời gian ngắn. Một trong những lý do có thể giúp ngăn chặn giá dầu sụp đổ là nhu cầu dầu từ ngành hóa dầu đang bù đắp cho sự sụt giảm tiêu thụ nhiên liệu máy bay. Nhu cầu dầu cũng được hỗ trợ khi các công ty điện lực ở châu Âu và châu Á tăng cường đốt than và dầu dầu mazut và than để sản xuất ra điện trong bối cảnh giá khí đốt tăng vọt.

Rebecca Babin, nhà giao dịch dầu ở Công ty CIBC Private Wealth U.S cho rằng gần đây, giới đầu tư cũng bán dầu để chốt lời, đẩy giá xuống thấp hơn mức giảm hợp lý do tác động của Omicron đối với nhu cầu.

Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và các đồng minh do Nga dẫn đầu (hay còn gọi là nhóm OPEC+) dự báo nhu cầu dầu toàn cầu tiếp tục phục hồi trong năm nay và chỉ tạm thời bị tác động nhẹ do sự xuất hiện của biến thể Omicron. Tại cuộc họp chính sách vào ngày 4-1 tới, nhóm OPEC+ dự kiến phê duyệt kế hoạch tăng sản lượng ở mức khiêm tốn, 400.000 thùng/ngày trong tháng 2.

Giá dầu có thể vượt ngưỡng 100 đô la

Chính sách kìm hãm nguồn cung của OPEC+ khiến lượng dự trữ dầu của các thành viên thuộc Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD), một nhóm chủ yếu là các nước giàu, giảm xuống dưới mức trung bình của 5 năm. Tuy nhiên, giới phân tích đang hoài nghi về khả năng của OPEC+ trong việc tăng sản lượng mạnh mẽ trở lại sau khi giảm chi tiêu đầu tư cho sản xuất trong thời kỳ dịch bệnh.

“Có những nước không còn công suất dự phòng” Amrita Sen, đối tác sáng lập hãng tư vấn năng lượng Energy Aspects, nói. Bà cũng cho rằng cơ hội “hồi sinh” thỏa thuận hạt nhân với Iran để giúp dỡ bỏ lệnh cấm vận dầu mỏ với nước này dường như đang dần tắt.

Một trong những thành viên OPEC đang gặp khó khăn trong nỗ lực bơm dầu là Nigeria, nhà cung cấp dầu lớn nhất châu Phi. Nước này sản xuất 1,29 triệu thùng dầu/ngày trong tháng 11-2021, ít hơn 360.000 thùng so với hạn ngạch mà OPEC cho phép. IEA cho biết các vấn đề về hoạt động, các vụ tấn công phá hoại và sự cố rò rỉ đường ống có thể đã cản trở Nigeria phục hồi sản lượng.

Tháng trước, các nhà phân tích ở Ngân hang đầu tư JP Morgan nói rằng sự thiếu đầu tư cho các mỏ dầu trong 18 tháng qua khiến nhiều nước sản xuất dầu khó có khả năng phản ứng nhanh trước nhu cầu đang phục hồi. Họ dự báo giá dầu Brent có thể tăng vọt lên mức 125 đô la/thùng trong năm nay và 150 đô la/thùng trong năm 2023 do tình trạng thiếu đầu tư trong ngành công nghiệp dầu mỏ.

Francisco Blanch, Giám đốc bộ phận nghiên cứu hàng hóa và phái sinh tại Ngân hàng Bank of America, nhận định: “Dựa vào diễn biến của thị trường dầu trước đây, chúng ta đã rút ra rằng nhu cầu có thể trở lại mạnh mẽ hơn”. Ông dự báo giá dầu Brent có thể đạt 120 đô la/thùng vào năm 2022, trừ khi số ca nhập viện vì Covid-19 tăng mạnh hoặc có đợt bùng phát dịch lớn ở Trung Quốc.

Hay thị trường sẽ cân bằng hơn?

Số lượng giàn khoan dầu ở Mỹ đang tăng lên dưới sự dẫn dắt của các công ty năng lượng chưa niêm yết cổ phiếu, đang thâu tóm thị phần từ các công ty năng lượng đại chúng, vốn đang bị giới đầu tư yêu cầu tăng cổ tức thay vì vung tiền vào các giếng dầu. Edward Morse, Giám đốc bộ phận nghiên cứu hàng hóa tại Ngân hàng Citigroup, cho biết điều đó cùng với sản lượng dầu tăng ở các nước bao gồm Canada và Brazil, sẽ đáp ứng nhu cầu tiêu thụ dầu.

Trong cuộc trao đổi với CNBC, Phó Chủ tịch hãng nghiên cứu thị trường IHS Markit nói rằng sau hơn một năm để nhóm OPEC+ kiểm soát thị trường, Mỹ sẽ thể hiện vai trò của mình bằng cách đẩy mạnh sản xuất dầu. Ông dự báo sản lượng dầu của Mỹ sẽ tăng đến 900.000 thùng/ngày trong năm 2022. Ông nhận định giá dầu trong năm nay chỉ dao động trong biên độ 65-85 đô la/thùng và khó đạt được mốc 100 đô la/thùng trừ khi có biến động địa chính trị lớn xảy ra.

Trong cuộc thăm dò ý kiến của Reuters hôm 31-12, các nhà phân tích dầu mỏ hạ dự báo giá dầu trong năm 2022 trong bối cảnh biến thể Omicron làm giảm nhu cầu trong ngắn hạn và có nguy cơ dư thừa nguồn cung khi các nước sản xuất dầu bên ngoài OPEC tăng sản lượng. Nhu cầu dầu giảm có thể giúp củng cố vùng đệm cho nguồn cung.

35 nhà kinh tế và nhà phân tích được Reuters hỏi ý kiến dự báo giá dầu Brent sẽ đạt mức trung bình 73,57 đô la/thùng trong năm 2022, thấp hơn khoảng 2% so với mức 75,33 đô la mà họ dự báo vào tháng 11.

Norbert Rücker, nhà phân tích của Ngân hàng Julius Baer ​​, cho biết: “Với nhu cầu dầu tăng trưởng chậm lại trong khi tăng trưởng nguồn cung vẫn tiếp tục và cuộc khủng hoảng năng lượng hạ nhiệt, chúng tôi thấy thị trường dầu ngày càng cân bằng hơn thay vì thắt chặt trong năm 2022. Do đó,  ​​giá dầu sẽ có xu hướng thấp hơn so với mức hiện nay”.

Theo Theo WSJ, Reuters

(KTSG)

Eska Singapore

Chế Liễu mở dây buộc, đẩy chiếc xuồng ra xa, khỏi vướng cái thanh tre bắt làm cầu. Tròng trành muốn té, Chế đưa tay giật mạnh sợi dây làm nổ cái máy Kohler…Chân vịt bổ nhào xuống mặt nước, nước văng tung tóe theo gió hắt ngược lên mặt, ướt cả người, Chế Liễu đỏ mặt ngồi xuống tránh ánh mắt “săm soi” của hai người khách đầy ẩn ý… Chiếc xuồng chồm lên, rẽ con sóng ngược. Mùa này gió từ cửa sông Cổ Chiên thốc vô đất liền, nước đầy ăm ắp mang vị mặn của biển cũng chảy ngược dòng. Mùa gió chướng bắt đầu…

Khi những cơn mưa ngớt dần ở miệt miền Tây Nam Bộ, mùa nắng hạn cũng theo về. Thường cứ hết tháng 10 dương lịch, mưa ít đi, gió mùa Đông Bắc thổi từ biển vào đất liền dân gian gọi mùa gió chướng về! Gió chướng mang vị ẩm se lạnh của sớm mai, nhưng đổi nhanh thành cái khô khốc khi mặt trời chưa lên khỏi cây sào cắm ngoài bờ kênh. Trưa đến tối gió chướng thổi nhiều có thể khô làn da của con gái đang xuân. Nắng gắt, gió ngược là thời điểm người nông dân vội vã ra đồng gặt những đám lúa đã chín, tránh cái khắt nghiệt thời tiết đang đến, nước mặn. Mùa gió chướng mang cái mặn từ biển qua các cửa sông xâm nhập vô đất liền vì là mùa kiệt nước của sông Mê Kông từ thượng nguồn. Có năm mặn lội ngược lên tận Hồng Ngự, Châu Đốc…Cây cối, vườn tược xác xơ vì mặn, nắng và gió.

Sông Cổ Chiên bắt đầu từ thành phố Vĩnh Long, chảy theo hướng tây bắc-đông nam, dọc theo ranh giới giữa các huyện Chợ Lách, Mỏ Cày Bắc, Mỏ Cày Nam, Thạnh Phú (Bến Tre) ở bên tả với thành phố Vĩnh Long và các huyện Long Hồ, Mang Thít, Vũng Liêm (thuộc Vĩnh Long), đi xuống Càng Long,thành phố Trà Vinh, Châu Thành, Cầu Ngang (thuộc Trà Vinh) bên hữu.

Đến ranh giới ngã ba giữa Châu Thành và Cầu Ngang, sông chia làm hai đổ ra Biển Đông qua 2 cửa sông là cửa Cung Hầu và cửa Cổ Chiên. Cửa Cổ Chiên ở giữa Thạnh Phú (Bến Tre) và Châu Thành (Trà Vinh). Cửa Cung Hầu lệch về phía Trà Vinh, giữa Châu Thành và Cầu Ngang.

Nhà Chế Liễu ở Mỹ Long Bắc, Cầu Ngang bên dòng Cổ Chiên, phía bên kia là cù lao Long Hòa, Châu Thành. Chế Liễu thương anh bộ đội từ hồi Chế còn tuổi học sinh, mà Chế có học hành gì tới nơi tới chốn đâu, lớp 8 Chế nghỉ ngang. Chế theo Cha trồng dưa trồng hành dưới ruộng phía sau nhà, theo Cha buộc dây neo khi chiếc đò ngang Cha lái tấp vô bờ. Cũng có lúc Chế cầm lái, tuổi trẻ cao hứng kéo mạnh sợi dây ga cái máy nổ, khói cuộn phun đen tan nhanh trong gió, Cha ngồi vấn điếu thuốc rê nheo nheo mắt buông câu: “Y như cái THẰNG”. Nhưng càng lớn Chế càng đẹp, có thể nói Chế đẹp nhứt vùng, tiếng lành đồn xa. Mấy Anh bộ đội dưới đồn biên phòng hay chạy ca nô lên cái bến đò ngang của Cha chỉ xớ rớ uống với Cha chén trà, mà chỉ để nhìn Chế… Bởi vậy, tình yêu đầu đời của Chế là anh bộ đội, rồi “người ta” đi mất tăm từ ngày hết quân ngũ, nghe đâu về tận miền Bắc, mà Chế có biết mô tê chi rứa miền não miền nào đâu? “Người ta” nói, gió chướng thổi từ nơi quê hương của người ta về miền đất này…Chiều, Chế hay ra đứng bên bến sông xõa tóc nghe gió chướng thì thầm bên tai: Bạc tình! Hàng so đũa nở bông trắng muốt cũng… lao xao.

Hai năm sau Cha chết vì bệnh ung thư! Chế chạy bệnh cho Cha từ chùa Khmer đến bệnh viện Cầu Ngang lên Trà Vinh rồi Sài Gòn. Chế xin việc phục vụ trong quán nhậu khu Tân Phú để tiện việc lo cho Cha. Chế không cần thuê phòng trọ, ngày Chế ở quán, tối Chế lên bệnh viện ngủ với Cha, tiết kiệm chừng nào hay chừng đó để dành tiền thuốc thang. Mảnh ruộng sau nhà cũng đã bán đi…Nhưng Cha không qua khỏi…Gởi cốt Cha lên chùa, Chế đóng cửa nhà, lang thang khắp hang cùng ngõ hẻm ở Sài Gòn làm phục vụ trong nhà hàng, quán nhậu. Mà Chế đẹp nên công việc thuận lợi, làm được nhiều tiền, có tiền Chế lại để dành! Bẵng đi một thời gian không thấy Chế Liễu xuất hiện ở những chỗ cũ nữa… Có người suy đoán Chế đi lấy chồng, rồi có người nói Chế bị “nghiệp” nên “đi Bình Dương”?

Ai cũng nghĩ người miền Tây được thiên nhiên ưu ái, khí hậu thuận hòa hai mùa mưa nắng, cho nên cái tính cách của người miền Tây phóng khoáng, chân chất…Không biết ky bo tính toán, sống hào sảng thích ung dung tự tại hôm nay chỉ biết hôm nay, ngày mai thì chỉ cần ra đồng, ra ruộng hay vác cái chài ra mé sông là có cái ăn, đem cá tôm ra chợ là đổi được mắm muối, áo quần…Nhưng thực ra, người miền Tây khổ cực lắm. Chuyện sản vật phong phú, đất đai trù phú là trước đây, giờ chỉ còn trong ký ức của các vị cao niên và trung niên, còn đối với đám trẻ bây giờ phải trầy trật kiếm sống. Đất miền Tây giờ gần như bị bạc màu vì thực trạng lũ không về, mà nếu có về thì đê bao vây kín ruộng đồng, bao nhiêu phù sa đổ thẳng ra chín cửa sông. Giờ trồng lúa phải nhờ phân bón nhiều, thuốc trừ sâu trừ rầy liên tục… Đó là lý do mà nhiều gia đình đắt díu nhau ly hương tìm việc tận vùng Đông Nam Bộ, Sài Gòn, và nghe nói đâu tận ngoài Bắc Ninh, Vĩnh Phúc.

Theo Lý Đăng Thạnh, trong ‘Lịch sử Đông Dương tập 7- Nước Việt thời Nam – Bắc phân tranh‘ (1994), thì tên gọi Cochinchine bao gồm hai từ tố là ‘Cochin’ và ‘Chine’. Trong đó, Cochin có nguồn gốc từ tên gọi sông Koh Chin (កោះជីន), là một đoạn sông của Thủy Chân Lạp thuộc hệ thống sông Mekong (sông Cửu Long), chảy qua nhiều cù lao, từ địa phận thành phố Vĩnh Long ngày nay, qua các tỉnh Vĩnh Long, Bến Tre, Trà Vinh, rồi đổ ra Biển Đông tại Cửa Koh Chin (Cổ Chiên), đó là sông Cổ Chiên. Các nhà thám hiểm hàng hải châu Âu vào thế kỷ XV khi đến vùng đất đồng bằng sông Cửu Long để mua nước ngọt và lương thực, thực phẩm, có thể đã lấy tên cửa sông Koh Chin và sông Koh Chin của dải đất có cư dân đông đúc nhất đồng bằng sông Cửu Long thời ấy để gọi tên chung cho cả vùng đồng bằng sông Cửu Long là: Vùng Cochin. Do sợ nhầm với thành phố cảng Ấn Độ Cochin, nên người phương Tây thêm hậu tố chine vào thành Cochinchine. Tên gọi Cochinchine này sang đầu thế kỷ XVII có lúc đã được người Phương Tây đồng hóa với tên gọi toàn bộ dòng sông Mekong mà trong đó lấy tiêu biểu dòng Cổ Chiên làm đại diện.

 Chế quen Tư Hậu cách đây hai năm, rồi Chế theo về ở với Anh Tư dưới Bình Chánh. Tư với Chế đi đi về về khảo sát những khúc sông này đâu để tàu bè đi lại thuận tiện, nghe nói Tư làm giám đốc công ty xuất nhập khẩu xăng dầu gì đó. Tư nhiều tiền, ai cũng nghĩ Chế sẽ sống như bà hoàng, sung sướng. Rồi đùng cái, công an ập vô khám xét luôn cái chỗ căn hộ Tư thuê cho Chế sống, cái gì có giá trị họ lấy hết…Chế mới biết Tư không chỉ làm xăng dầu lậu mà còn làm giả luôn. Tư bị bắt, Chế trắng tay…Không thể ở lại Sài Gòn, Chế Liễu về quê nhờ anh Đạt, cũng là đứa cháu của Cha, sửa sang lại cái nhà để chờ ngày sinh nở…

Thực trạng buôn lậu xăng dầu dọc vùng biển tây nam vòng qua mũi Cà Mau lên tận phao số 0 Vũng Tàu đã tồn tại từ rất lâu. Có thể nói là siêu lợi nhuận vì xăng dầu nhập khẩu chính thức chịu thuế và phí rất cao. Thêm vào đó là nạn xăng dầu giả, sử dụng dung môi và hóa chất để pha xăng cũng mang lại “lợi nhuận rất cao” nên nhiều đường dây và hệ thống phân phối xăng dầu tham gia. Một phần do cách quản lý mặt hàng xăng dầu của nhà nước” tuy chặt mà lỏng”, trong đó “chặt” với những công ty làm ăn chân chính vì mức chiết khấu và lợi nhuận của hệ thống bán buôn, bán lẻ quá thấp, không có lợi nhuận. Giá đầu ra bị điều tiết, quản lý. “Lỏng” là lượng xăng dầu buôn bán không cần biết đi đâu, hệ thống bán lẻ nhập không kiểm tra được nguồn gốc, mà chính các đầu mối “lỏng” thì làm sao quản được? Thị trường xăng dầu không là thị trường mở.

Từ 2.1.2022, nhà nước sẽ thay thế quản lý điều hành mặt hàng xăng dầu bằng nghị định 95 thay vì nghị định 83 như trước đây, theo Bảng so sánh. Giá cả cập nhật nhanh hơn, vẫn giữ nguyên Quỹ Bình ổn xăng dầu. Vẫn không thể giải quyết được vấn đề xăng dầu lậu vì thuế, phí vẫn còn quá cao trên giá trị thực của từng lít xăng dầu. Từ 2024, Việt nam sẽ giảm thuế nhập khẩu xăng/dầu về 0% so với mức 5% như hiện nay. Người tiêu dùng chờ đợi một chính sách giá thay đổi để giảm gánh nặng chi phí về xăng dầu, chứ không phải giảm thuế nhập khẩu, thất thu ngân sách lại tăng các loại thuế và phí khác từ chính phủ.

Tất nhiên xăng dầu lậu hay giả thị chất lượng khỏi phải nói. Đơn cữ như những mẫu Diesel trên các tàu đánh bắt khu vực Kiên Giang, ESKA Singapore đã lấy mẫu chỉ kiểm tra hàm lượng lưu huỳnh (S) thì kết quả lên đến 0,5% (5,000 ppm), đừng nói đến các chỉ tiêu khác và nghe nói mua ở vùng biển Thái Lan. Đó là lý do tại sao dầu nhớt cho các động cơ máy thủy sử dụng thời gian mau thoái hóa và nhiều trường hợp được báo cáo “tụt áp”. Khi dầu không sạch thì nhớt động cơ sử dụng không thể có định lượng về mức an toàn bao lâu để thay dầu nhớt, hay động cơ có sạch hay không?

Một yếu tố khác tồn tại hiện nay là các hãng dầu nhớt đua nhau đẩy mức chất lượng API lên quá cao như CJ-4, CK-4…trong khi đó nó có phù hợp với động cơ tại Việt nam hay không? Nhiều sách, nhiều tác giả “dạy” rằng mức chất lượng càng cao đều phù hợp cho các động cơ thế hệ cũ. Đó là lý thuyết. Hiện nay, điều này có thể sai lầm vì càng ngày giới khoa học dầu nhớt càng pha chế các loại dầu nhớt động cơ có khuynh hướng độ nhớt càng thấp để tiết kiệm nhiên liệu và đáp ứng các yêu cầu về khí thải của động cơ. Động cơ máy thủy hay các loại động cơ xe tải nặng cũng như dầu kéo container tại Việt nam “rất cũ” nên các khe hở giữa thành động cơ khá rộng, bị mài mòn nhiều nên đa số cần các loại dầu nhớt có HTHS cao (3.5 cP), muốn như vậy thì cần phải nghiên cứu dầu gốc, phụ gia phù hợp. Như đã đều cập, cấp chất lượng API cao chưa hẳn là phù hợp vì API càng cao thì khuynh hường HTHS càng thấp. Hiện tượng tụt áp đa phần liên quan đến chỉ số HTHS (High Temp High Shear). Khi xăng dầu chưa chuẩn thì phải biết chọn lựa dầu nhớt chuẩn!

Thêm một yếu tố đối với dầu nhớt cho máy thủy, đa số các Hãng dầu nhớt sử dụng loại nhớt động cơ đường bộ để bán cho đường thủy hay động cơ tàu đánh bắt thủy sản. Sự khác biệt của hai loại máy này chính là vòng tua: động cơ ô tô có vòng tua cao (1.500-2,500 rpm) trong khi máy thủy có vòng tua thấp (max 2,000 rpm). Dầu nhớt cho động cơ vòng tua cao thì độ nhớt sẽ thấp hơn vòng tua thấp. Hiện tại theo khảo sát của ESKA Singapore chỉ có Mobil và MaxPro1 (Singapore) là có nghiên cứu và phát triển hai dòng dầu nhớt riêng biệt cho động cơ đường bộ và đường thủy riêng biệt.

Xuồng cập vào xà lan, hai người khách níu thang sắt trèo lên. Chế Liễu lần dây, buộc cái mũi xuồng cho khỏi trôi theo con nước… Lom khom làm công chiện, Chế đâu thấy bao cặp mắt trên xà lan nhìn Chế qua cái áo bà ba rộng cổ. Cái trễ nãi của gái một con cộng với dáng eo thắt lưng ong “khúc nào ra khúc đó” của Chế cũng lắm người ngủ mớ…

Dọc dòng Cổ Chiên này qua bên Duyên Hải, xuyên Quan Bố Chánh, luồng Định An, ngược lên Sông Hậu đến Bình Minh, Cần Thơ …Chế thuộc lòng như bàn tay mình. Giờ Chế hay chở những người mặc áo quần văn phòng lịch sự hay ra tàu lớn hay lên xà lan làm việc kiểm tra, kiểm định xăng dầu gì đó. Mà Chế biết việc họ làm, cũng chẵng cần quan tâm, Chế cần tiền để lo cho Bé Ấu.

Tôi gặp Chế một lần cũng vào mùa gió chướng như vậy, trên luồng Quan Bố Chánh. Anh Sáu chủ tàu nạo vét luồng nhờ Chế tải giùm chục phuy nhớt ESKA ra xà lan múc cát. Trong tiếng ồn ào xáng cạp, tiếng nước vỗ mạnh mạn tàu, mấy anh em ngồi nhâm nhi vài lon bia. Giọng Chế đều đều kể cuộc đời của mình, Chế nói Chế giống như cô diễn viên nổi tiếng gì đó, ai vướng vào không chết thì cũng nạn  lao lý…Trăng hạ tuần sáng mờ vì sương lạnh, ngôi sao mai mọc sớm kế bên …cô đơn. Ngồi dưới gió, sát bên, nghe mùi hương dịu nhẹ từ Chế tỏa ra…ngây ngất. Bất giác, quay qua Chế hỏi:”Hia làm việc bên Singapore hả?”.

“Ừ, Anh làm nhớt bên đó”. Chế buông tiếng thở dài:”Đó là một câu chuyện buồn!Em cũng đã làm ở Sing!” …

28.11.2021.

ESKA Singapore, Made in Singapore

Bài viết có sử dụng tài liệu từ Wikipedia

Liên quan,

1. Hàng năm, Việt nam có khoảng 94,000 người chết vì bệnh ung thư, đứng thứ 78/172 quốc gia được khảo sát. Trung bình cứ mỗi ngày có 300 người chết vì ung thư. Theo TS Lê Ngọc Thành, Giám đốc Bệnh viện E. Báo Dân Trí đưa trí.
2. Theo báo cáo của Ngân hàng thế giới (WB), Việt Nam là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nhiều nhất trên toàn cầu khi mực nước biển dâng cao do tác động của biến đổi khí hậu. Trên 12% bờ biển của Việt Nam sẽ bị ngập sâu dưới mực nước biển 1 mét. ĐBSCL và đồng bằng sông Hồng là những vùng trũng nên bị ảnh hưởng nhiều nhất khi xảy ra ngập lụt, xâm nhập mặn và các hiện tượng thời tiết xấu. Theo dự đoán của Chương trình phát triển Liên Hiệp Quốc (UNDP), các tác động trên sẽ gây thiệt hại khoảng 17 tỉ đồng mỗi năm và khiến khoảng 17 triệu người không có nhà. Còn Văn phòng quản lý điều tra tài nguyên biển và môi trường (thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường) dự báo: mực nước biển ở Việt Nam sẽ dâng cao từ 3- 15 cm vào năm 2010, dâng từ 15 – 90 cm vào năm 2070. Các vùng ảnh hưởng là Cà Mau, Kiên Giang, Bà Rịa- Vũng Tàu, Thanh Hóa, Nam Định, Thái Bình…
3. Trong vòng 10 năm di cư trên 1,3 triệu người từ Đồng ĐBSCL đến các trung tâm công nghiệp và Tp.HCM. Về giáo dục chất lượng đào tạo cần có suy nghĩ với gần 40% lao động không học tiếp phổ thông. Theo khảo sát của ĐH FulBright.
4. Vấn nạn buôn lậu xăng dầu và làm giả xăng dầu liên quan đến hai vụ án của Trịnh Văn Sướng và vụ án 200 triệu lít xăng giả do Phan Thanh Hữu (64 tuổi, ở TP HCM) và Nguyễn Hữu Tứ (64 tuổi, quê Vĩnh Long).
5. Ngân hàng Thế giới (WB) và tổ chức hợp tác quốc tế về người di cư KNOMAD dự báo lượng kiều hối về Việt Nam năm 2021 ước tính đạt 18,1 tỉ USD, đứng thứ 8 thế giới và đứng thứ 3 trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương.