… Bươm bướm luồn hoa lơ lửng lượn,
Chuồn chuồn đạp nước ngẩn ngơ bay…

Khúc Giang, Đỗ Phủ
(trích trong Đỗ Phủ, của nhà thơ Phan Ngọc)

 “Một con bướm vỗ cánh ở Brazil có thể gây ra chăng gió lốc tại Texas?”

Được nhà khí tượng học người Mỹ Edward Lorenz tuyên bố tại Washington về “khả năng dự báo”, ngày 29.12.1979, tức cách đây hơn 40 năm.

Từ cổ đến kim, cánh bướm đại diện cho hình hài mong manh, chập chờn…thoáng chốc. Trang Tử có giấc “mộng hồ điệp” không biết mình hóa bướm hay bướm hóa mình? Đỗ Phủ với cuộc đời đầy đau khổ cũng thưởng ngoạn “bướm với hoa” như một cảnh đẹp chóng qua…trong bối cảnh nhân tình thế thái thay đổi. Thế nhưng, cánh bướm vỗ của Lozenz khởi đầu một ngành khoa học mới ra đời: lý thuyết của sự hỗn loạn, mà Lorenz đi tiên phong khoảng đầu những năm 1960.

Thế nào là hỗn loạn? Đứng trước hỗn loạn người ta cảm thấy bất lực vì không biết tình hình sẽ diễn biến ra sao! Không biết tại sao, thế nào và có thể làm gì? Một tình hình như vậy dĩ nhiên có nhiều yếu tố, nhiều tham số có thể nhận biết, nhưng cái khó là làm chủ được sự biến thiên của một tổng thể hỗn loạn. Người làm khoa học từ trước tới nay nói chung vẫn theo một bài bản: quan sát, lập mô hình, dự báo, thí nghiệm hay/và kiểm nghiệm. Dự báo một cách chính xác (có thể) có nghĩa là lập ra các hàm số biến thiên theo thời gian để tính toán cái sẽ xảy ra trong tương lai, trong điều kiện biết rõ những điều kiện khởi đầu. Nhưng có đơn giản vậy không?

Bài học sau “hỗn loạn” ngành công nghiệp Dầu nhớt.

Trong kinh doanh việc lập kế hoạch hay kịch bản cần phải biết nguyên lý kinh doanh cơ bản, giờ đây sẽ được coi trọng hơn nếu dựa trên những bài học kinh nghiệm từ COVID-19 và những yếu tố ngoại biên khác. Có ai nghĩ rằng hệ lụy của việc phong tỏa trên phạm vi toàn cầu, năm 2020, đẩy nhu cầu đi lại của nhân loại xuống mức thấp nhất đã ảnh hưởng đến ngành công nghiệp dầu mỏ cả thượng nguồn (khai thác) và hạ nguồn (chế biến sản phẩm)?  Nguồn dầu thô dư thừa, thiếu kho để dự trữ, các nhà máy lọc dầu phải đóng cửa vì nhiêu liệu không được tiêu thụ hết. Kéo theo đó, nguồn nguyên liệu (feedstock) sản xuất dầu gốc, là thành phần nguyên liệu chính của ngành công nghiệp Dầu nhớt, bị thiếu hụt.  Các tác động khác như bão “Frankenstorms” là hình thái pha trộn các cơn bão và lốc xoáy mùa đông vào năm ngoái ở phía tây nam Hoa Kỳ (Taxas), khủng hoảng tắc nghẽn kênh đào Suez vào đầu năm nay, hay hỏa hoạn cũng như sự cố nổ tại một số nhà máy lọc và hóa dầu tại Nhật bản, châu Âu…

Các công ty bắt đầu xem xét việc chuẩn bị tốt hơn cho các trường hợp khẩn cấp và dự phòng, thông qua phân tích và đánh giá lại chuỗi cung ứng. Do đó, nhiều vấn đề do đại dịch gây ra cho thấy những người hoạt động trong ngành Dầu nhớt không thể trông đợi vào các nguồn nguyên liệu đến từ xa, sẽ không trung thành nhà cung cấp nào cả, và có thể phải xem xét ưu tiên nguồn cung trong phạm vi địa lý gần hơn, để có thể tiếp tục quản lý chuỗi cung ứng mà không có quá nhiều gián đoạn về vận chuyển.

Sự bất ổn về nguồn và giá dầu gốc bắt buộc các nhà sản xuất tại Trung quốc ưu tiên sử dụng nguồn dầu gốc trong nước sản xuất trong nước bắt đầu từ tháng 4/2021, mặc dù, chất lượng dầu gốc nội địa của Trung quốc chưa theo kịp chất lượng trong khu vực và cả trên thế giới, Sinopec là một ví dụ…

Đại dịch Covid-19 nhận ra bài học về cách quản lý vấn đề tốt hơn hay cách có thể làm những gì thông qua kinh nghiệm/ sự hiểu biết đạt được để mang lại lợi ích. Như các nhà máy, văn phòng sẽ giảm nhân viên và nhân sự nhưng vẫn hoạt động trơn tru ở tương lai mà không gặp nhiều gián đoạn bởi các tác động không lường trước. Nên phải dự báo…

Khó khăn của Việt nam…

Việt nam đã kiểm soát tốt trong cả 3 đợt bùng phát dịch bệnh Covid-19 kể từ tháng 1/2020. Nhưng từ tháng 4/2021, với biến thể Delta, chu kỳ lây lan của virus nhanh hơn…Việt nam phải đối mặt với đợt lây nhiễm thứ 4 lan rộng…bắt đầu ở phía Bắc với Bắc Giang, Bắc Ninh, Hà Nội. Sau đó, lan đến phía Nam với Sài Gòn, Bình Dương, Long An,…kể từ trung tuần tháng 5/2021. Cho đến nay, hầu như tất cả các tỉnh/thành phía Nam đều có dịch lây lan trong cộng đồng, nhất là các địa phương có mật độ dân số cao và các Khu công nghiệp (KCN) với lượng công nhân đông đúc…

TP HCM có 1,6 triệu công nhân làm việc trong các khu công nghiệp, chế xuất. Đồng Nai có 1,2 triệu và Bình Dương 1 triệu lao động. Ba tỉnh thành chiếm khoảng 1/4 tổng số công nhân cả nước. Chưa kể Long An, BR-VT,..cả khu vực phía Nam. Nhưng theo thống kê có 30 triệu người lao động ảnh hưởng do dịch bệnh.

Các tỉnh/thành bắt đầu nhận ra sự “nguy hiểm” của người đến từ Sài Gòn nên có nhiều cách để ngăn chặn…Nhưng sẽ thất bại nếu chỉ đứng trên cách nhìn địa phương để cấm sự dịch chuyển qua làn ranh địa giới. Cần có cái nhìn tổng thể hơn khi biết rằng biến thể Delta dễ dàng lây nhiễm không cần phải có sự tiếp xúc…Cho nên, không sớm thì muộn, tất cả địa phương sẽ rơi vào việc chống đỡ bệnh dịch. Giới khoa học đã phân tích và có những khuyến nghị cần thiết để dần dần …sống an toàn với bệnh dịch như các nước khác đã làm. Nhưng, Việt nam với dân số xấp xỉ 100 triệu dân, cho thấy khó khăn của Chính quyền khi bảo vệ hết tất cả mục tiêu về sức khỏe và kinh tế của đất nước…

Chỉ số đơn hàng sản xuất PMI (44,1) giảm mạnh kể từ tháng 6/2021

“Các biện pháp phong tỏa và tình trạng đóng cửa công ty tạm thời như là những nhân tố làm giảm mạnh cả sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới trong tháng 6. Trong khi đó, số lượng đơn đặt hàng mới từ nước ngoài cũng giảm khi những khó khăn trong khâu vận tải và tình trạng khan hiếm container đã làm trầm trọng hơn ảnh hưởng của đợt bùng phát các ca nhiễm virus.

Những khó khăn trong hoạt động vận tải, cộng với tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu và những hạn chế liên quan đến đại dịch, đã làm kéo dài đáng kể thời gian giao hàng của nhà cung cấp. Các nhà sản xuất Việt Nam đã cắt giảm số lượng nhân viên và hoạt động mua hàng trước tình trạng khối lượng công việc giảm vào cuối quý 2. Việc làm đã giảm lần đầu tiên trong năm tháng, và với mức giảm mạnh và là nhanh thứ nhì kể từ khi khảo sát bắt đầu vào tháng 3/2011.” (Theo IHS Markit)

Đi tìm trật tự trong…hỗn loạn.

Lorenz là người nhận thấy rằng các phương trình biến thiên của khí tượng thuộc vào loại các phương trình rất “nhạy cảm”; đến nỗi nếu thay đổi tham số ban đầu một chút thôi, bằng cái vỗ cánh của con bươm bướm, thì mô hình dự báo một tuần, một tháng… sau sẽ khác hẳn. Gió lốc có thể xảy ra!

Tóm lại đây vẫn là con bươm bướm mộng ảo! Cả cánh vỗ và bão tố đều nằm trong mô hình chứ không phải trong cuộc đời. Bước đầu của “hỗn loạn học” là sự ghi nhận dứt khoát, một bản án cuối cùng về sự bất lực của khoa học chính xác trước một số hiện tượng. Khi dự báo được thì có thể “tránh hỗn loạn”… tiêu cực (trong vận hành turbine, hệ thống điều khiển tự động) hay “gây hỗn loạn”… tích cực (sự trộn lẫn nhiên liệu và không khí cưỡng bức bởi turbocharger trong buồng đốt để tăng công suất động cơ)!

Việt nam có sự chậm trễ trong việc dự đoán “làm sao để có thể sống trong đại dịch Covid-19” mặc dù thành công trong việc ngăn chặn năm 2020. Theo Tiến sĩ Vũ Thành Tự An (ĐH Fulbright VN) khoảng 25.000 tỷ Đồng dự kiến cho Vaccine không có trong ngân sách của Việt nam, năm 2021, cho đến khi có nghị quyết của Quốc hội thì số tiền này được trích từ Quỹ dự phòng và tiết kiệm chi thường xuyên. Nay người dân và doanh nghiệp đã đóng góp cho Quỹ Vaccine đã hơn số tiền trên. Nhưng thiệt hại về kinh tế nói chung là con số không thể đo đếm được!

Thế giới cho thấy để tồn tại cần phải có công nghệ và nguồn lực chứ không chỉ ý chí và tinh thần. Cho đến nay ai cũng hiểu cần có vaccine để sống chung với đại dịch và đó là điều chưa chắc chắn bởi các biến thể có thể kháng Vaccine,nhưng, “có còn hơn không”!

Sài Gòn lúc nào cũng tiên phong, kể cả tiên phong…bệnh dịch!

Nhưng đó là cái may mắn của Sài Gòn!

Đêm rạng, ngày 19/7/2021. Sài Gòn tiếp tục giãn cách cùng 18 Tỉnh/Thành phía Nam!

Theo ESKA, Made in Singapore

Bài viết có sử dụng tư liệu và số liệu từ internet.

Bối cảnh dịch Covid lan nhanh tại Sài gòn và các tỉnh, thành.

Sài gòn có lịch sử hình thành và phát triển hơn 300 năm, từ những ngày đầu khai hoang, lập ấp của người dân vùng duyên hải miền Trung đi theo nhánh sông Xoài Rạp lên vùng cù lao Phố (nay thuộc Biên Hòa) sinh sống. Nhưng chính thức sử sách ghi: năm 1698, Nguyễn Hữu Cảnh cho lập phủ Gia Định, khi đó bao gồm Sài Gòn và các tỉnh xung quanh hiện nay (Tây Ninh, Long An…), trong đó huyện Tân Bình là chỉ vùng đất Sài Gòn.

Vùng đất này ban đầu được gọi là Prey Nokor theo tiếng Khmer của người dân bản địa, có nghĩa là “thành trong rừng”. Vì sự sụp đổ của đế chế Khmer, vùng Nam Bộ trở thành đất vô chủ bị người Việt lấn dần, về sau đã sáp nhập vào Đại Việt nhờ công cuộc khai phá miền Nam của chúa Nguyễn.

Trải qua nhiều cuộc binh biến “bể dâu” Sài Gòn từng là thành đô, và là hòn ngọc vùng Viễn Đông với sự phát triển vượt bậc về văn hóa, giáo dục và hạ tầng,.. Sau 1975, Sài Gòn được đổi tên thành Tp.Hồ Chí Minh, nhưng người dân vẫn thích gọi “Sài Gòn” vì sự gần gũi và đơn giản.
Giữ chặt sợi dây quá khứ nên “người Sài Gòn” hay …hoài cổ! Thích nói đến chuyện xưa, chuyện cũ. Có những người trẻ cũng thao thao bất tuyệt: “Hồi xưa tao đi lính…!” Nhưng mà có đi đâu? Vì “người Sài Gòn” thích nghe nhạc Bolero, “Sến” theo giai điệu dìu dặt mang hồn phố thị phảng phất nỗi buồn chiến chinh. Có những địa danh, tên đường làm “người Sài Gòn” không quên: dốc Sương mù, đường Duy Tân, Yên Đỗ,..và nhiều nữa. Có những địa danh thay đổi nhưng vẫn quen miệng khi có người hỏi đường vô…Chợ Lớn, Mã Lạng, hay Đại Thế giới hả? …Nhưng có một nơi nghe là …không muốn vô: “Chí Hòa”! Khu Hòa Hưng!

“Người Sài Gòn” vui tính đến lảng …nhách! Coi tuồng “Tiếng trống Mê Linh”, khi Thi Sách bị Thái thú Tô Định giết… Trong giây phút hấp hối, tài tử Thanh Sang (Thi Sách) còn lên… vọng cổ, trong đoạn diễn ca “Mê Linh biệt khúc”, rồi mới …nghẻo! Khán giả cũng vỗ tay …rần rần, chẳng ai bi khóc. Đó là cái…hồn nhiên của người Sài Gòn!
Nhưng “Người Sài Gòn” cũng rất…lãng mạn. Thích những chuyện tình éo le cỡ “trong một đêm duyên kiếp, em đã mang giọt máu oan cừu!”, hay lâm ly như “Nữa đời hương phấn” nhưng cũng thương tâm như bài hát “Chuyện tình Mộng Thường”…

Tại sao lại viết “Người Sài Gòn”? Vì đây là vùng đất hội tụ người khắp các vùng miền trên cả nước. Như đề cập lịch sử Sài Gòn ngót nghét hơn 300 năm, nên người gốc Sài Gòn cũng ít. Mà cũng gốc gác gì có xa? Cũng vài ba đời cụ nội hay cụ Cố di cư tìm vùng “đất lành” so với cái khắt nghiệt của vùng miền Trung nắng cát. Dân Sài Gòn là tứ xứ. Vài ba năm ở Sài Gòn, ai hỏi:”Mày người ở đâu?”, không ngại ngần đáp: ”Sài Gòn!”. Nghe trong cuống họng pha lẫn chút tự hào, thì đó, người Sài Gòn rộng lượng và hào sảng vậy!

Đến năm 2019, dân số Sài Gòn gần 9 triệu người và cũng là nơi có mật độ dân số cao nhất Việt Nam.Tuy nhiên, nếu tính những người cư trú không đăng ký thì dân số thực tế của Sài Gòn, năm 2018 là gần 14 triệu người. Năm nay chắc cũng hơn tầm đó chút vì “Đi Bình Dương” cũng nhiều.
Người Sài Gòn giản dị, không nhìn bề ngoài để đánh giá. Làm ăn vài ba năm, tùy người, tích cóp mua đất vùng ven rồi xây “căn nhà ngoại ô”, dần dần, đô thị lan ra cũng thành nhà quận…trung tâm Sài Gòn. Người đến từ miền Tây thì ít chăm chút hơn nên thôi thì cũng căn gác trọ cũng qua ngày “ăn nhiều chứ ở bao nhiêu?” đó là câu cửa miệng của người Sài Gòn. Sài Gòn đông đúc, chật chội trong những con hẻm, những khu nhà trọ,…tìm số nhà muốn xỉu!

Nền kinh tế Sài Gòn đến từ đâu?

Nói không ngoa, kinh tế Sài Gòn đến từ mọi ngóc ngách, từ đường lớn, đường nhỏ, mặt tiền cho đến mặt hẻm đủ lọt …một người qua. Ở Sài Gòn chỉ cần sức khỏe, cần cù siêng năng. Trước đây còng lưng với xích lô đạp, rồi xe ôm, sau thì Uber, Grap, ..rồi làm shipper, nói chung, ở Sài Gòn hễ ra đường là có thể kiếm tiền sống…trừ trộm cướp. Nền kinh tế Sài Gòn theo dân gian nói là …chợ búa! Nên 62% hướng về dịch vụ, theo thống kê năm 2020, nên dịch bệnh, hết Chỉ thị 15 đến 10 rồi 16…nền kinh tế này còn lại những gì? Bao nhiêu là người…trắng tay. Mà Sài Gòn có …bệnh thì chắc chắn cả nước cũng sẽ …đau. Không phải đau thương cho Sài Gòn mà đau vì …thiếu dưỡng chất để nuôi cả cơ thể. Thật vậy! Sài Gòn đóng góp khoảng 27% về ngân sách cả nước và 22% GDP (năm 2019). Trong đó, mỗi người Sài Gòn cũng đóng góp không nhỏ thông qua …thuế sản phẩm, thuế thu nhập cá nhân và cả thuế doanh nghiệp. Nên có thể nói người Sài Gòn rất…phóng khoáng trong chi tiêu là vậy, vì đây là đất của những con người hào sảng, ít ky bo và tính toán chuyện nhỏ nhặt.

Nói hẹp hơn chút, nền kinh tế Sài Gòn tác động lớn đến nền kinh tế các tỉnh thành phía Nam, và đặc biệt là các tỉnh thành lân cận như Đồng Nai, Bình Dương, Long An, BR-VT,…Có thể nói khu công nghiệp (KCN) đầu tiên của Việt nam là Khu Kỹ nghệ Biên Hòa – Sonadezi (KCN Biên Hòa 1) là của người Sài Gòn đầu tư xây dựng năm 1963. Thị trường Sài Gòn tiêu thụ hàng hóa dường như tất cả nông-lâm-thủy và súc sản từ miền Trung cho đến mũi Cà Mau…

Sài Gòn đã bao dung che chở, nuôi dưỡng biết bao người con trên cả nước. Sài Gòn là cái nôi của giáo dục cả nước, là nơi hội tụ những cá nhân kiệt xuất, nơi lĩnh hội những tinh hoa học thuật hay đơn giản là muốn tìm cái mới thì tìm đến đất Sài Gòn.
Tất cả những điều đó tạo nên con người Sài Gòn: khí khái, trọng tình trọng nghĩa…

Năm nay, 2021, ở đất Sài Gòn:
Người Sài Gòn …nghèo đi. Có thể một số người con của Sài Gòn …quy cố hương, khi mảnh đất này không còn dễ dàng tìm kiếm việc làm vì mảng dịch vụ gần như đóng băng.
Mảng vận tải chỉ còn lây lất phục vụ xuất nhập khẩu, lượng hàng hóa qua các Cảng biển ở Sài Gòn, nhất là hàng container xuất khẩu tăng 17%, nhập khẩu tăng 26%, tính chung tổng lượng hàng hóa tăng 22% so với 6 tháng cùng kỳ năm 2020. Vận tải hành khách thì đang kêu cứu vì tất cả giao thông công cộng và liên tỉnh dừng liên hồi.
Các nhà máy, xí nghiệp vẫn sản xuất trong nơm nớp lo sợ…chống dịch và chi phí vận hành và cả nguyên vật liệu, nhiên liệu xăng dầu… tăng quá xá!

Đi tìm thương hiệu Dầu nhớt Sài Gòn giờ …khó. Vì Sài Gòn là đầu mối giao thương và cởi mở. Thị trường Sài Gòn dầu nhớt nhập khẩu nhiều nhãn hiệu. Đa số tìm kiếm thương hiệu có sẵn, có bề dày lịch sử hay có …hình ảnh mang tính quốc tế là có thể … kiếm cơm. Hay cũng theo xu hướng chuộng giá…vừa tầm (không giá nói là rẻ) từ một số nước vùng Vịnh.

Thật ra thương hiệu dầu nhớt Sài Gòn đầu tiên là Vilube với nhà máy pha chế đầu tiên tại ICD Sotrans (Thủ Đức) năm 1995, cũng một thời nổi tiếng cả nước, sau này bán hết cho Motul. Theo sau đó là Nikko (Phúc Thành), chỗ dốc Thiên thu (xa lộ Hà nội), Thủ Đức, nhưng nhà máy chính tại Cần Thơ. Cùng thời đó có Indo Petrol (Đông Dương) ở Long An và Mekonglube (MêKông, nhà máy tại Vĩnh Long), Lâm Tài Chánh (LaTaCa) ở Bình Chánh. Tất nhiên ở Nhà Bè có PLC (kho A, trước 1975 là của Esso) và BP Petco (lúc chưa mua Castrol, liên doanh với Petrolimex, nhà máy tại Kho B, trước 1975 là của Shell); nhưng PLC thuộc về phía Bắc, còn BP thuộc về ..đại gia BP ai cũng biết!
Chung quy lại, thương hiệu dầu nhớt Sài Gòn trước đây chỉ có Vilube.

Năm 2010, ESKA thành lập tại Sài Gòn, lấy thương hiệu của Nhóm Blackgold (Singapore). Năm 2017, ESKA lấy luôn thương hiệu ESKA Singapore vì có văn phòng tại Singapore và nhà máy sản xuất tại Singapore.
Nhưng ESKA Singapore là thương hiệu Dầu nhớt Sài Gòn chính hiệu! Đó là lời khẳng định đi ngược với xu hướng lấy thương hiệu quốc tế như Mỹ, Châu Âu, Châu Úc hay Châu Á,..nhưng sản xuất ở…đâu đâu á!
Cũng như Cố nhà lập quốc Singapore Lý Quang Diệu là người …Sài Gòn vậy!
“Trong số ra ngày 29/8/1992, báo Straits Times của Singapore đã đưa ra một thông tin khiến độc giả nước này ngạc nhiên về cựu Thủ tướng Lý Quang Diệu. Đó là bài viết mang tựa đề “Cựu Thủ tướng Lý là người Việt Nam?” (Senior Minister Lee is a Vietnamese?) xuất hiện ở trang 28 của số báo (hiện lưu trữ trên trang web của Thư viện Quốc gia Singapore).

Bài báo đã đặt ra nghi vấn rằng, phải chăng ông Lý Quang Diệu là một người Việt gốc Hoa, sinh ra ở Biên Hòa và sống những ngày thơ ấu cùng anh trai tại vùng đất cách Sài Gòn 30km.
Nghi vấn này dựa trên những tin đồn từ cộng đồng Hoa kiều, theo đó gia tộc của ông Lý Quang Diệu đã đến Biên Hòa lập nghiệp từ nhiều thế hệ trước khi ông ra đời.

Cha đẻ của ông Lý Quang Diệu là một người nông phu ở ấp Tân Thành, Biên Hoà. Cuộc sống của gia đình ông tại Việt Nam khá khó khăn. Khi 5 tuổi, ông Lý Quang Diệu được một cặp vợ chồng Hoa kiều Singapore giàu có nhận làm con nuôi và đưa về Singapore ăn học. Sau này, khi đã lên làm Thủ tướng, ông Lý có gửi đặc sứ về Việt Nam tìm người anh ruột, được cho là đang hành nghề đạp xích lô để giúp đỡ…

Cho đến nay, những thông tin trên vẫn chưa được xác thực và chỉ lưu truyền như một trong nhiều giai thoại về nhà lãnh đạo huyền thoại của đảo quốc Sư tử”

Vậy đó! Sài Gòn là đất của người …tứ xứ. Nếu Cố Thủ tướng Lý Quang Diệu là “người Sài Gòn” cũng có sao đâu? Không phải “thấy sang bắt quàng làm họ”, nhưng để nhấn mạnh đây là đất hội tụ của nhiều dân tộc Khmer, Hoa, Việt, Chăm,… cùng một lịch sử! Năm 1960, sau chuyến thăm Sài Gòn, TT Lý Quang Diệu đứng trước Quốc hội CH Singapore phát biểu:”Hy vọng một lúc nào đó Singapore phát triển được như Sài Gòn”!

Trong tuồng “Tiếng trống Mê Linh” , có đoạn Trưng Trắc cất lên lời hiệu triệu: “..Hỡi đồng bào trăm họ / Giặc Đông Hán đang xéo giày đất nước / Nhục nào hơn nhục nô lệ ngoại bang / Thà chết mà đứng thẳng / Không cam chịu sống quỳ / Đất nước Nam cẩm tú / Người dân Nam anh hùng / Trước đền thờ Quốc Tổ / Thề hy sinh giết giặc cứu non sông / Xin thề.!
Nay Sài Gòn không cần cất lời hiệu triệu, Sài Gòn vẫn là Sài Gòn: Can trường! Vì Covid không phải là giặc!

Ngày 7/7/2021, viết trong một đêm…say! Sài Gòn lại phong tỏa!
Theo ESKA, thương hiệu dầu nhớt Sài Gòn.
Bài viết có sử dụng tư liệu và số liệu từ Internet

Bối cảnh đất chật người đông và giá nguyên liệu tăng cao toàn cầu

Theo Tổng cục Thống kê: CPI bình quân quý 1/2021 tăng 0,29%, mức tăng thấp nhất của quý 1 trong 20 năm qua. Giá xăng dầu trong nước bình quân quý 1 giảm 9,54% so với cùng kỳ năm trước, tác động làm CPI chung giảm 0,34 điểm phần trăm; giá dầu hỏa giảm 14,5% so với cùng kỳ năm 2020. Thế nhưng…

Từ đầu năm đến nay, hàng loạt sản phẩm, nguyên liệu đầu vào đến nhiều tài sản đều lần lượt tăng giá. Chẳng hạn sắt thép, xi măng đã tăng từ 35 – 40%, bắp, đậu, cám gạo tăng mạnh từ 20 – 70%; giá xăng hiện nay cũng vượt 19.000 đồng/lít, tăng gần 14% so với cuối năm 2020 và tăng hơn 60% so với cùng kỳ năm trước. Đáng lưu ý, gas bán lẻ trong quý 1 tăng 7,58% do biến động giá gas thế giới tăng, đẩy giá tiêu dùng tăng.

PGS-TS Phạm Thế Anh, Kinh tế trưởng – Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR), nhận định nguy cơ lạm phát là rất lớn cho nhiều nền kinh tế và cả Việt Nam. Nguy cơ này xuất phát từ giá nguyên vật liệu như xăng dầu, sắt thép đã tăng nhanh từ thế giới đến trong nước ở mức trung bình trên 20 – 30%. Nhu cầu sản xuất từ sự phục hồi kinh tế ở các nước lớn như Mỹ, Trung Quốc đang tăng sẽ tiếp tục khiến giá hàng hóa khó giảm trở lại và vẫn duy trì ở mức cao như hiện nay.

Thứ hai là do chính sách tiền tệ nới lỏng được nhiều nước đồng loạt áp dụng và duy trì thời gian dài vừa qua để hỗ trợ nền kinh tế khi đại dịch Covid-19 xảy ra. Cung tiền đưa vào nền kinh tế quá nhiều khiến giá hàng loạt tài sản tăng mạnh như chứng khoán, bất động sản. Thậm chí ở Việt Nam, cung tiền trước khi đại dịch xảy ra cũng luôn cao với tăng trưởng tín dụng hằng năm ở mức 18 – 19% và chỉ hạ thấp khi nhu cầu vốn của doanh nghiệp chậm lại trong năm 2020 với mức tăng trên 12%.

Trong khi đó, tăng trưởng kinh tế nói chung ở mức thấp so với giai đoạn trước đây cho thấy lượng hàng hóa dịch vụ sản xuất không theo kịp lượng cung tiền. Điều đó cũng đẩy giá hàng hóa đi lên. Thứ ba, quá trình hồi phục kinh tế của thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng trong giai đoạn sắp tới sẽ kích hoạt tình hình lạm phát diễn ra nhanh hơn.

Giá cả thị trường dầu nhớt Việt nam.

Giá dầu nhớt tại Việt nam không liên quan đến chính sách cung tiền của Chính phủ Việt nam. Giá dầu nhớt tại Việt nam liên quan đến Covid-19. Khi toàn cầu rơi vào trạng thái “không dịch chuyển” do lệnh phong tỏa trên khắp thế giới; nhu cầu về nhiên liệu: xăng, dầu diesel và cả kerosene (xăng máy bay) tiêu thụ thấp kỷ lục. Các nhà máy lọc dầu phải tạm ngưng sản xuất vì thiếu chỗ tồn trữ các loại nhiên liệu này, dẫn đến sự thiếu hụt dầu gốc, là nguyên liệu để sản xuất dầu nhớt.

Trong lịch sử nhân loại sau cuộc khủng hoảng phạm vi toàn cầu như chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh…thì sau đó là cuộc khủng hoảng về kinh tế mà chính xác hơn đó là thiếu hụt hàng hóa cho công cuộc tái thiết, giá hàng hóa sẽ tăng cao… Tuy nhiên, tự bản thân nền kinh tế thế giới cũng tự diễn ra các cuộc khủng hoảng có tính chu kỳ, nguyên nhân do sự đổ vỡ của một số yếu tố kinh tế trọng yếu hay sai lầm/chủ ý của một số quốc gia/tổ chức có nền kinh tế chi phối được…Các cuộc khủng hoảng kinh tế này thì ngược lại sẽ kéo giá cả hàng hóa đi xuống.

Việt nam bị ảnh hưởng rất nhanh do sự mở cửa kinh tế với thế giới và ảnh hưởng rõ nhất trong vấn đề nguyên liệu/công cụ sản xuất hàng hóa trong đó đối với Trung quốc chủ yếu. Khi Trung quốc hồi phục sau đại dịch nhu cầu về nguyên liệu tăng đột biến như thỏi nam châm hút vào thị trường này làm giá cả tất cả các loại hàng hóa tăng cũng như vận chuyển mất cân bằng giữa các thị trường khác nên gây nên cuộc khủng hoảng về giá như hiện nay trên toàn thế giới.

Tính từ mốc tháng 5/2020, giá dầu gốc thấp nhất cho đến nay, giá dầu gốc và vận chuyển đã tăng 50%. Về hàng hóa dầu nhớt, giá vốn có mức tăng cũng tương đương. Nhưng tại Việt nam, giá dầu nhớt tăng trung bình 30% tính từ đầu năm cho đến tháng 5/2021, do vậy mức lợi nhuận nhà sản xuất dầu nhớt bắt buộc giảm? Không hề, vấn đề liên quan đến tồn kho và các hợp đồng kỳ hạn với giá đảm bảo thời gian tương đối dài. Các cuộc khủng hoảng giá dầu gốc như vậy càng làm cho lợi nhuận của hãng sản xuất dầu nhớt tăng cao. Vấn đề là nhãn hiệu có trung thực chia sẽ cho người tiêu dùng. Trong giai đoạn hiện nay và sắp tới, sẽ có nhãn hiệu sẽ đóng cửa vì thiếu hụt nguồn dầu gốc sản xuất.

Tình hình sản xuất dầu nhớt thương hiệu nhỏ tại Việt nam

Trong tiêu đề tin tức Eska:http://new.eska.vn/tin-tuc/bao-cao-thi-truong-dau-goc-thang-4/, có nhấn mạnh:” Khi dầu gốc được đấu giá, tương lai nào cho các hãng pha chế dầu nhớt nhỏ tại Việt nam?” Tuy nhiên, đây là dòng“giật tít, câu view” theo phong cách báo chí  vì các hãng sản xuất nhỏ tại Việt nam… vẫn bình chân như vại, mặc dù, có chững lại về tiến độ hàng hóa cung cấp.

Eska đề cập đến phân khúc dầu gốc có độ nhớt cao như BS (Bight stock)… Nhóm 1 được đấu giá theo lô trong thời gian tháng 4/2021 và vẫn tiếp tục cho đến nay vì các Nhà máy sản xuất dầu nhóm 1 đóng cửa đáng kể. Thế nhưng, loại dầu gốc này được sử dụng rất ít trong sản xuất hiện nay, ngoại trừ một số sản phẩm như: dầu hộp sô, cầu truyền động, dầu bánh răng công nghiệp,…

Thông thường các hãng vẫn sử dụng dầu gốc có độ nhớt thấp để pha trộn với các loại Copolymere (được cho là VII- Viscosity Index Improver) để tạo sản phẩm có độ nhớt cao hơn. Tùy theo kiến thức của từng hãng và “đạo đức” mà thành phần pha trộn nhiều hay ít. Khi xét đến VII cần đánh giá chỉ số SSI (Shear Stability Index– Chỉ số ổn định độ nhớt) của loại polymere đó có phù hợp được vào dầu nhớt hay không. Nếu SSI thấp polymere rất nhanh bị thoái hóa bởi oxy hóa và nhiệt, làm giảm độ nhớt cũng như vỡ màng dầu bôi trơn; polymere này sẽ tạo thành dạng bùn (sludge) bám trên lọc và khe hở máy trong hệ thống thủy lực, động cơ,… Do đó, vẫn tồn tại sản phẩm trên thị trường của rất nhiều và nhiều nhãn hiệu được sản xuất chỉ thỏa mãn tính chất lý hóa bề nổi của sản phẩm với tiêu chí SAE, API,…và qua mặt cả “Thông tư 06/2018/TT-BKHCN: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về dầu nhờn cho động cơ đốt trong”

Có thể khẳng định rằng Quy chuẩn quốc gia dầu nhờn như vậy là vô nghĩa, chỉ mang hình thức, không phản ánh được việc kiểm soát chất lượng dầu nhớt động cơ hiện nay, mặc dù có cả trăm loại dầu mỡ nhờn ứng dụng khác. Việc hợp quy đang là gánh nặng cho nhà sản xuất cũng như thương nhân nhập khẩu vì chi phí giá vốn, thời gian và thủ tục,…

Trong phạm vi nhỏ của bài viết ESKA đề cập đến khía cạnh nhỏ của tình hình nguyên liệu và sản xuất của nhiều nhãn hiệu hiện nay. Trong bài viết chuyên về sản xuất dầu nhớt, ESKA sẽ đề cập sâu hơn vấn đề này,… Vì nói sản xuất chỉ để người sản xuất hiểu.

Đi tìm thương hiệu dầu nhớt…

Ngoài các thương hiệu lớn như Castrol, Shell, Total, Chervon,…thị trường dầu nhớt hiện nay tồn tại khoảng 200 thương hiệu dầu nhớt các loại. Thế thì 200 thương hiệu là nhiều hay ít? Có người nói sẽ còn nhiều thương hiệu mới hơn nữa kia. Khi việc nhập khẩu hàng hóa quá dễ dàng thì sẽ tồn tại sự phát triển của dầu nhớt nhập khẩu; khi dầu gốc dư thừa như một vài năm trước, nhiều người sẽ sản xuất vì dầu nhớt rẻ; khi môi trường pháp lý không nghiêm vẫn tồn tại các “lò nấu nhớt” sản xuất nhớt tái sinh,…và đủ các loại hình thái của thương hiệu. Thế thì đi tìm thương hiệu dầu nhớt dựa vào đâu?

Các hãng danh tiếng thì không phải bàn vì họ có đủ tiềm lực để phát triển. Có sự lâu đời như Castrol, Shell, Valvoline, Mobil, Chevron…thì có nghiên cứu kỹ thuật về dầu nhớt cả hàng trăm năm. Trước đây, Shell và Esso, Caltex,…đều có hãng nghiên cứu riêng về phụ gia cho dầu nhớt, cũng nhờ đó mà các hãng này tạo dựng được danh tiếng qua các sản phẩm huyền thoại,…Nay việc mua bán- sáp nhập nên có lẽ tồn tại một hãng phụ gia chắc chỉ còn Chevron?

Nếu không chuyên về dầu nhớt (chuyên về khai thác dầu khí) như BP, Total nhưng có nhiều tiền thì bỏ tiền ra mua lại các hãng dầu nhớt đặc biệt. BP mua Castrol; Total mua Elf (Pháp), Fina (Bỉ); Nevastane (Mỹ) và Petronapht (Pháp),…Ở Việt nam, Motul (Pháp) mua Vilube (VN) không phải vì Vilube tốt sản phẩm và hệ thống mà mua hạ tầng nhà máy để phát triển mạnh mẽ tại Châu á,…

Nhiều nhất là thương hiệu nhập khẩu từ nhiều nước khác nhau: Mỹ, Châu Âu, Châu Á, Úc Châu …chỉ thiếu Phi Châu. Thế thì nhập khẩu dầu nhớt rất dễ, chỉ cần có tiền, nhưng gây dựng thương hiệu dầu nhớt nhập khẩu rất khó. Trước đây thành công nhất là GS (Hàn quốc), Valvoline( Mỹ), Blackgold/Eska (Singapore) vì xây dựng được hệ thống bán hàng quy mô từ Bắc-Nam. Đa phần còn lại các thương hiệu nhập khẩu tập trung vào một phân khúc nhất định dễ nhất là vài sản phẩm thông dụng (commodities) và trong địa bàn nhất định với đối tượng khách hàng thân thiết nhất định…

Có nhãn hiệu quảng bá dầu nhớt nhập 100% của Mỹ, Singapore,… nhưng sản xuất tại Việt nam. Có thương hiệu quảng bá là thương hiệu Mỹ nhưng sản xuất tại Malaysia,…cũng có thương hiệu của Việt nam nhưng sản xuất tại Singapore. Thông thường xây dựng thương hiệu rất khó và nên dễ nhất là tìm tòi và đem về Việt nam thương hiệu nước ngoài có sẵn. Thế nhưng, muốn tồn tại và phát triển thì thương hiệu đi kèm sản phẩm phải có nguồn gốc trung thực, rõ ràng vì ngày nay người tiêu dùng ngày càng thông minh do thế giới trở nên “phẳng” trên màn hình laptop hay điện thoại thông minh.

Nếu là dân làm dầu nhớt chuyên nghiệp thì làm dầu nhớt nhập khẩu…rất khó. Vì sao?

(Còn tiếp)

6/5/2021…Viết từ ngày 30/4

Theo ESKA, Made in Singapore

Bài viết có sử dụng tư liêu từ Báo Thanh niên và quan điểm cá nhân

Tình hình về các khu công nghiệp của Việt Nam trong thời gian vừa qua

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến cuối tháng 10/2020, cả nước có 369 khu công nghiệp được thành lập với tổng diện tích đất tự nhiên đạt khoảng 113,3 nghìn ha, trong đó 280 khu công nghiệp đang hoạt động, 89 KCN đang xây dựng cơ bản.

Đến năm 2020, Việt Nam đã triển khai trên 10 dự án có quy mô dao động từ 1.500 ha đến trên 2.000 ha, phân bổ đều khắp cả nước. Điển hình trong số đó là khu công nghiệp Phước Đông (Tây Ninh), khu công nghiệp Hiệp Phước (TP.HCM), khu công nghiệp Becamex (Chơn Thành – Bình Phước)…

Bên cạnh đại dịch, ảnh hưởng từ cuộc chiến tranh thương mại Mỹ – Trung cũng khiến nhiều tập đoàn, doanh nghiệp đang đổ đi tìm các vùng đất mới. Nhờ đó, Việt Nam tiếp tục được coi là điểm đến đầu tư an toàn và đứng trước một làn sóng dịch chuyển dòng vốn đầu tư từ Trung Quốc chuyển sang.

Điều đó có thể quan sát thấy khi mà nhà đầu tư Jinyu Tire của Trung Quốc đã dịch chuyển vào khu công nghiệp Phước Đông (Tây Ninh) với tổng vốn 312 triệu USD.

Mới đây nhất, Foxconn – đối tác lắp ráp lớn nhất của Apple đã quyết định đặt các nhà máy tại khu công nghiệp Quang Châu – Bắc Giang với vốn đầu tư 270 triệu USD. Hơn nữa, doanh nghiệp này có thể sẽ đặt thêm dự án đầu tư 1,3 tỷ USD tại một trong ba khu công nghiệp lớn của tỉnh Thanh Hóa.

Tháng 5/2020, tại tỉnh Long An, dự án khu công nghiệp sinh thái lớn nhất cả nước đã được khởi công. Với diện tích rộng 1.800 ha, khu công nghiệp được đầu tư theo hướng xanh, sạch, bền vững góp phần đón đầu “làn sóng” dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu hậu Covid-19 của Việt Nam.

Tình hình về các ngành công nghiệp năm 2020

Dịch Covid-19 được kiểm soát tốt ở trong nước, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam và EU (EVFTA) được thực thi nên sản xuất công nghiệp trong quý IV/2020 có sự khởi sắc với tốc độ tăng giá trị tăng thêm đạt 4,8% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung cả năm 2020, giá trị tăng thêm ngành công nghiệp tăng 3,36% so với năm 2019, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 5,82%, giữ vai trò chủ chốt dẫn dắt mức tăng trưởng chung của ngành công nghiệp và toàn nền kinh tế.

Ngành sản xuất và phân phối điện tăng 3,92%, chủ yếu là do đóng góp của sản xuất năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời. Các nhà máy nhiệt điện vẫn duy trì hoạt động và không có nhà máy mới đưa vào hoạt động. Tổng công suất các nhà máy nhiệt điện than khoảng 26.000 MW (chiếm 42,7% công suất nguồn toàn hệ thống, chiếm 49,3% sản lượng điện) với 26 nhà máy và tổ hợp đang vận hành. Khác với thời kỳ 1990-2010, Việt Nam tập trung khai thác mạnh mẽ nguồn thủy điện thì cho đến những năm gần đây, nhận thấy sự bất cập của thủy điện tác động đến môi trường, nhất là nguồn nước, hầu như rất ít thủy điện được đưa vào vận hành ngoại trừ các thủy điện nhỏ (5-20MW) đã được cấp phép từ trước còn đang thi công.

Dầu nhớt phục vụ cho ngành sản xuất và truyền tải điện nhiều nhất là dầu turbine, thủy lực (thủy điện) và biến thế (truyền tải). Một số loại dầu mỡ công nghiệp thông dụng phục vụ cho nhà máy nhiệt điện,..v.v. Đối với các nhà máy điện gió (phong điện) sử dụng dầu mỡ cao cấp (gốc tổng hợp PAO) vì chu kỳ bảo dưỡng dài và điều kiện khó khăn, nhất là các loại dầu bánh răng, mỡ bôi trơn…Trong thời kỳ bắt đầu phát triển, Việt nam xây dựng nhiều nhà máy điện và thủy điện, nên lượng dầu turbine và biến thế thường ghi nhận từ 5-7% lượng dầu công nghiệp hàng năm. Tuy nhiên khi không có xây mới thì lượng dầu chỉ dùng lại mức thay thế và bổ sung sản lượng tiêu thụ không nhiều.

 Ngành khai khoáng giảm 5,62% (do sản lượng khai thác dầu thô giảm 12,6% và khí đốt tự nhiên giảm 11,5%), sản xuất than cốc và sản phẩm dầu mỏ tinh chế tăng 11,4%, nhưng hoạt động dịch vụ hỗ trợ khai thác mỏ và quặng giảm 33,5%. Khi hoạt động khai thác khoáng sản giảm, thì dịch vụ phục vụ cho ngành sẽ giảm nhiều lần. Điểm sáng duy nhất ngành khai khoáng là sự hoạt động năng suất cao của các mỏ đá xây dựng từ Bắc vào Nam khi Chính phủ Việt nam thúc đẩy đầu tư công trong xây dựng hạ tầng, đặc biệt khu vực phía Nam và hệ thống đường cao tốc Bắc Nam,.. Dầu nhớt phục vụ cho ngành khoáng sản chiếm 20% còn lại 80% do dịch vụ hỗ trợ khai thác sử dụng, trong đó ngành vận tải chiếm đa số.

Vải dệt từ sợi tự nhiên tăng 8,1%; vải dệt từ sợi nhân tạo giảm 8,9%, trong đó dầu nhớt sử dụng trong ngành dệt chủ yếu chiếm đa số trong sản xuất sợi nhân tạo (nylon, polyester,..) chiếm tỷ lệ thấm dầu (OPU- Oil Pick Up) từ 1-3% trọng lượng sợi. Ngoài ra một số sản phẩm phụ trợ khác như dầu dệt kim, spindle oil ,..chiếm tỷ trọng không nhiều trong phân khúc dầu công nghiệp. Việt nam có nhiều hiệp định thương mại với các quốc gia và khối quốc gia (BTA), nên Việt nam được xem như xưởng dệt và may mặc của thế giới (sau Trung quốc,  Ấn độ) vì chi phí nhân công còn thấp, tuy nhiên sợi nhân tạo của Việt nam sản xuất đã cung cấp nhiều nước trên thế giới. Tại Việt nam, chưa có đơn vị nào chuyên sản xuất các loại dầu nhớt phục vụ cho ngành dệt và sợi (DTY- Draw Texturized Yarn, POY- Polyester Yarn) mà đa số nguồn nhập khẩu từ Đài loan, Hàn quốc vì ở đó có nguồn dầu gốc giá rẻ.

Ngành công nghiệp mía đường ngày càng tuột dốc. Năm 2020, giảm 22,9% sản lượng so với năm trước, cái chính là giá thành sản xuất đường Việt nam luôn luôn cao hơn các nước trong khu vực như Thái Lan,.. Các nhà máy đường đóng cửa hàng loạt vì thiếu nguyên liệu, nông dân trồng mía chuyển đổi sang các loại cây trồng khác có hiệu quả cao hơn. Song song đó, nền sản xuất đường công nghệ lạc hậu nên giá thành sản phẩm cao. Hiện nay số lượng nhà máy đường hoạt động chỉ đếm trên đầu ngón tay như Lam Sơn (Thanh Hóa), Quãng Ngãi, TTC,…Dầu nhớt cho ngành công nghiệp này cũng teo dần và mất tính cạnh tranh, chỉ sử dụng như thói quen hàng năm.

Năm 2020, chỉ số tiêu thụ toàn ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 5,82% so với năm trước; sản xuất mô tô, xe máy giảm 9,7%; sửa chữa, bảo dưỡng và lắp đặt máy móc, thiết bị giảm 9,4%; sản xuất xe có động cơ giảm 6,7%; sản xuất máy móc, thiết bị chưa được phân vào đâu tăng 1,8%; sản xuất kim loại tăng 14,4%.

Đây là nhóm ngành có sự tăng trưởng cao trong phân khúc dầu nhớt công nghiệp. Ngoài một sô loại dầu động cơ sử dụng trong sản xuất động cơ và máy móc, nhóm ngành dầu gia công xử lý kim loại được sử dụng nhiều trong nhóm ngành này. Theo ESKA quan sát, các nhà máy công nghiệp chế tạo có khuynh hướng sử dụng các sản phẩm dầu cắt gọt kim loại cao cấp, có tính phân hủy môi trường khác với sử dụng gốc khoáng như trước đây.

Ngành công nghiệp thép, trong đó thép cán tăng 16,4%, thép thanh, thép góc cùng tăng 9,1%, sắt, thép thô tăng 5,3% …là một năm tăng trưởng của ngành thép nói chung. Dầu nhớt sử dụng trong ngành thép đa dạng: từ các loại dầu mỡ thông dụng như thủy lực, bánh răng,..cho đến dầu cắt gọt kim loại và dầu xử lý bề mặt kim loại (temper fluid). Đây là ngành công nghiệp có dãy sản phẩm rộng và sản lượng tiêu thụ cao; các loại dầu cho ngành thép nhìn chung sử dụng cao cấp phù hợp với dây chuyền công nghệ và thiết bị được khuyến nghị kèm theo. Tuy nhiên, khi trình độ vận hành của nhà máy ngày càng nâng cao thì sản phẩm thay thế phù hợp được lựa chọn nhiều, tăng tính cạnh tranh trong cung cấp dầu nhớt.

Thị trường dầu nhớt cho phân khúc dầu công nghiệp

Là thị trường được nhắm đến của các nhãn hiệu đa quốc gia như Shell, Castrol, Total,..khi họ có năng lực nghiên cứu các sản phẩm phù hợp với ngành công nghiệp. Đi theo dòng dịch chuyển của các doanh nghiệp Trung quốc đầu tư tại Việt nam, thị trường xuất hiện thêm thương hiệu dầu nhớt của Trung quốc như Sinopec,..Ngoài ra, một số sản phẩm đặc biệt phục vụ trong thị trường ngách như dầu gia công kim loại, dầu trong công nghiệp chế biến thực phẩm hay dầu kéo sợi,…được nhập khẩu độc quyền tùy theo nhãn hiệu,…thông qua chủ yếu các công ty thương mại. Thật ra, trong mảng kinh doanh dầu nhớt chung chung, thì dầu nhớt phục vụ cho thị trường ngách trong công nghiệp là mảng có lợi nhuận tốt nhất và tăng trưởng đều đặn hàng năm. Rất ít công ty tại Việt nam có sự nghiên cứu sâu về các sản phẩm công nghiệp và sản xuất để phục vụ cho ngành như ESKA.

28.3.2021…đừng cố bơi ngược dòng đại dương.

Theo ESKA, Made in Singapore

Trong bài có sử dụng tư liệu và số liệu từ internet và đồng nghiệp khác.